این گل زیبای وحشی را می توان در چند منطقه از ایران مشاهده کرد؛ از میاندشت در استان خراسان شمالی تا چنارود چادگان در چهارمحال و بختیاری اما در این راهنما، دیدن دشت های پربارتری را با امکان اقامت به شما پیشنهاد می کنیم.

اگر قصد داشتید به دیدن لاله های واژگون بروید خوب است بدانید بعضی از مردم محلی آن را به نام «اشک سیاوش» و بعضی به نام «اشک مریم» می شناسند. دلیل نخست، افسانه ای است مربوط به پهلوان اسطوره ای ایران باستان که می گویند جایی که خون «سیاوش» اولین بار بر زمین ریخت «پرسیاوش» رویید. گل لاله سرخ رنگی که شاهد این اتفاق بود، سر به زیرانداخت و بر بی گناهی سیاوش گریست. بعد از آن این گل به همان حالت مشغول گریستن ماند و «لاله واژگون» نام گرفت.

افسانه لاله های واژگون

لاله واژگون از آخرین روزهای فروردین ماه تا اوایل خردادماه، منطقه وسیعی ار دامنه کوهستان های غرب و رشته کوه زاگرس را رنگ می زند. لاله های واژگون را به خاطر شبنم صبحگاهی ای که رویشان می نشیند اشک مریم هم می نامند. این لاله ها به شکل زنگوله هایی با رنگ های زرد، نارنجی و سرخ جلوه گری می کنند.

گرچه دامنه های زاگرس رویشگاه این گل ها به حساب می آید اما 3 دشت گلستان کوه در منطقه خوانسار استان اصفهان، مناطق ییلاقی سر رود و دامنه های دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد و دشت لاله های واژگون در دامنه کوه های استان چهارمحال و بختیاری، از معروف ترین مناطقی هستند که می توان مسافران بهاری را برای دیدن لاله های واژگون به آنجا دعوت کرد. این گل در ارتفاع بالاتر از 1500 متر و بیشتر در دشت های صخره ای می روید و ساقه اش حدود 120 سانتی متر طول دارد.

گفته می شود این گیاه نخستین بار در سده 16 میلادی به وسیله جهانگردان اروپایی از ایران به اتریش برده شده و در باغ های ثروتمندان و خاندان سلطنتی پرورش یافت و از سده 19 میلادی کشت آن در هلند هم رایج شد.

گرچه لاله واژگون و به خصوص پیاز آن سمی است اما افراد محلی از این گیاه برای درمان رماتیسم، درد سینه، درد دندان، سرفه، آسم و برونشیت استفاده می کنند. با این حال، خواص درمانی این گیاه هنوز مورد بررسی کامل قرار نگرفته است. بنابراین بدون مشورت با یک متخصص محلی از این گیاه استفاده دارویی نکنید.

برای رسیدن به دشتی كه هیجان زده تان كند 15 كیلومتر را باید پای پیاده بروید اما این راه با منظره های زیبا و چشم اندازهای سبز ارزشش را دارد. وقتی به گلهایی رسیدید كه تا كمرتان قد كشیده اند و چنین سر به زیرند، همه خستگی تان در می رود

بیشترین گل ها را ببینید

برای دیدن پرتراكم ترین دشت لاله ها از تهران با یک مسافرت 9 ساعته با اتوبوس به شهر کرد می رسید که می توانید پس از استراحتی کوتاه، با تاکسی، مینی بوس یا اتوبوس به طرف چلگرد مرکز شهرستان کوهرنگ حرکت کنید. این مسیر فاصله ای حدود 90 کیلومتر دارد. از چلگرد تا روستاهای دیمه و بنواستکی که در مجاورت دشت لاله ها قرار دارد، حدود 15 کیلومتر راه است. از اینجا تا دشت، به توفیق اجباری پیاده روی بهاری دست می یابید. اما اگر قصد سفر با خودروی شخصی دارید، 2 مسیر با جاذبه های طبیعی متفاوت پیش روی شماست؛ یکی شما را از شهرکرد به دشت لاله های واژگون می رساند و راه دیگر از اصفهان.

برای مسیر نخست باید از شهرکرد حدود 80 کیلومتر به غرب بروید تا 2 کیلومتر پیش از شهر چلگرد، راه فرعی دیمه شما را به شمال جغرافیایی راهنمایی کند. از آنجا به روستای بنواستكی بروید و پیاده روی جذاب را در دشت های فراخ، پای کوه های بلند کنار چشمه سارها آغاز کنید.

دومین مسیری که شما را به دیدن این دشت می برد از اصفهان آغاز می شود. مزیت این مسیر در این است که بخشی از راه را کنار سد زاینده رود طی می کنید. برای شروع باید از این شهر، 80 کیلومتر در جهت شمال غرب حرکت کنیم تا بعد از دوراهی قاسم آباد، وارد جاده چادگان شویم. حدود 30 کیلومتر تا این شهر، در کنار دریاچه سد سفیدرود راه است. از آنجا 10 کیلومتر به شمال غرب رفته تا به «رزوه» برسید و از این شهر وارد جاده آسفالت فرعی شوید. از ابتدای این جاده، حدود 50 کیلومتر در جهت جنوب غربی بروید تا به چشمه دیمه رسیده و از روستای بنواستکی پیاده روی خود را آغاز کنید.

چلگرد، جایی برای اقامت

از اوایل اردیبهشت ماه، تجهیزات و امکانات گردشگری و پایگاه های اطلاع رسانی در این روستاها و دشت لاله برپا می شود؛ ضمن این که خانه جهانگردی شهرکرد با شماره 3335158-0381 می تواند مسافران را برای پیدا کردن محل اقامت و دیگر نیازهای سفر راهنمایی کند.

اگر قصد توقف در شهر چلگرد را دارید، هتل های زردکوه و کوهرنگ و هتل قصراحمد و همچنین چند هتل آپارتمان مانند مهمانسرای پتروشیمی، میزبان شما خواهند بود. همچنین در روستای چشمه دیمه نیز، هتل آپارتمان، رستوران و دیگر امکانات مسافرتی مهیاست.

هنگامی که عزمتان را برای دیدن لاله های واژگون جزم می کنید، در برنامه تان دیدن چند مکان زیبای دیگر را هم بگنجانید که فرصت خوبی برای
لذت بردن از طبیعت ناب است. آبشار شیخ علی خان، چشمه آب معدنی دیمه، تونل کوهرنگ، چشمه کوهرنگ، سد کوهرنگ و روستای سرآغاسید از مهم ترین مناطقی اند که در کنار تماشای لاله ها می توان دید و لذت برد. دشت لاله ها، ییلاق تعداد زیادی از عشایر بختیاری است. از این رو آشنایی با قوم دلیر بختیاری و یک چای آتشی مهمانشان شدن، خاطره ای فراموش نشدنی برایتان رقم می زند.

مارگون، راحت ترین مسیر

لاله های واژگون را می توان در استان چهارمحال و بختیاری در قابی زیبا و متفاوت دید. میان دشتی گسترده از لاله ها، آبشار بزرگ مارگون با 70 متر ارتفاع و 100 متر عرض، جلوه ای زیبا از طبیعت به نمایش گذاشته که در این مسیر جلوی چشمتان قرار می گیرد.

برای حرکت به سوی این دشت زیبا، یک راه از یاسوج وجود دارد و یک راه هم از شیراز.

برای دیدن لاله های واژگون و آبشار، راه های آسفالته وجود دارد و امکانات اقامتی و بهداشتی کمپینگی هم در پای آبشار در اختیارتان قرار می گیرد که هزینه چندانی ندارد و به نوعی می توان آن را ارزان ترین سفر برای تماشای لاله های واژگون به حساب آورد.

از یاسوج 24 کیلومتر به جنوب شرق بروید تا به شهر کوچک کاکان برسید. از اینجا 20 کیلومتر در جاده آسفالت فرعی پیش بروید تا به دهستان سرسبز کمهر برسید. از این روستا به سوی آبشار، نزدیک به 10 کیلومتر دیگر راه پیش رویتان است. از این مسیر تا 800 متری آبشار، راه آسفالته است.

اگر از راه شیراز برای دیدن لاله ها حرکت کنید باید 95 کیلومتر به سوی شمال غرب بروید تا به شهر اردکان (سپیدان) برسید. از این شهر مسیرتان را 17 کیلومتر ادامه دهید تا وارد دهستان زیبای کمهر شوید.

امکانات و تسهیلاتی که در این منطقه پیدا می شود شامل پارکینگ در محوطه ورودی و در اطرافش، سرویس بهداشتی و محوطه های مسطحی است که برای اقامت و برپا کردن چادر مناسب است.

نقشه كافی نیست

این نقشه از روی نقشه سازمان گیتاشناسی و جغرافیای كشور طراحی شده است. برای رسیدن به هر كدام از دشت های لاله علاوه بر پیمودن جاد ه های فرعی، باید مقداری هم پیاده بروید. با این حساب خواندن مسیر و استفاده از راهنمایی مردم محلی از ملزومات است.

خوانسار، نزدیک ترین مسیر

با سفری یک روزه به استان اصفهان میتوانید در حاشیه چند شهر نزدیک به هم که شبیه مثلث جغرافیایی است، لاله های واژگون را تماشا کنید. در دامنه های گلستان کوه خوانسار، اطراف فریدون شهر و بویین و میاندشت، دشت هایی وجود دارند که شما را به مهمانی لاله های واژگون می برند. علاوه بر این 3 شهر، اطراف شهر کوهستانی سمیرم هم می توان لاله ها را تماشا کرد.

گلستان کوه با وسعتی بیش از 10 کیلومتر مربع در غرب اصفهان به عنوان یکی از رویشگاه های لاله های واژگون به حساب می آید. برای دیدن لاله های اصفهان می توان از مرکز این استان یا تهران برای دیدن لاله ها راهی شد.

اگر از تهران برای تماشا حرکت کنید، کوتاهترین مسیر حرکت از سه راه سلفچگان به سوی خمین است. 40 کیلومتر به راه جنوب ادامه دهید تا به شهر کوهپایه ای و سرسبز گلپایگان برسید. از اینجا تا خوانسار حدود 32 کیلومتر راه پیش رویتان است. بعد از خوانسار 15 کیلومتر به سوی داران برانید تا به دوراهی دره بید برسید. روستای دره بید 15 کیلومتر بعد از شهر داران در جهت غرب در مسیر خوانسار قرار دارد. از جاده فرعی آسفالته ای که در سمت راست جاده واقع شده به سوی روستا حرکت كنید تا بعداز 2 کیلومتر به آنجا برسید. برای معرفی روستای دره بید می توانید به تابلویی که گل های لاله را نشان می دهد اعتماد کنید. اما برای دیدن گل های دشت باید حدود ۷ کیلومتر جاده خاکی کوهستانی را هم پیاده بروید تا به انتهای دره ای برسید که لاله های واژگون در دامنه کوه ها جلوه گری می کنند. در انتهای جاده، چند دستگاه سرویس بهداشتی ساخته شده و چند نفر از مردم محلی به نگهبانی گل ها مشغولند که برگه هایی درباره گل های دشت بین بازدید کنندگان توزیع می کنند. برای گذشتن از نگهبان ها و دیدن دشت، هر خودرو باید مبلغی بین 1000 تا 2000 تومان بپردازد.

اگر از اصفهان قصد تماشای لاله های واژگون را داشتید باید در جهت شمال غرب حدود 130 کیلومتر برانید تا به شهر دامنه برسید. از این شهر به داران رفته و 15 کیلومتر به سوی خوانسار ادامه دهید تا به روستای دره بید برسید. اگر دشت پشت کوه فریدون شهر را برای تماشا انتخاب می کنید باید بعد از شهر داران 20 کیلومتر مسیرتان را در جهت غرب ادامه دهید تا به دوراهی فریدون شهر برسید. اگر 15 کیلومتر به جنوب بروید به این شهر می رسید و از آنجا می توانیید به روستای پشت کوه رفته و وارد دشت لاله های واژگون شوید. اما اگر از دوراهی فریدون شهر مسیرتان را مستقیم به غرب ادامه دهید، بعد از 10 کیلومتر به بویین و میاندشت می رسید. آنجا راهی دیگر برای ورود به دشت لاله های واژگون به حساب می آید. در واقع، دشت روستای پشت کوه در شمال فریدون شهر قرار گرفته و جنوب بویین و میاندشت.

اگر قصد اقامت و شب مانی دارید و می خواهید سپیده سحر اشک مریم یا سیاوش که همان
شبنم صبحگاهی بر چهره لاله هاست را ببینید، پیشنهاد می کنیم به خوانسار بروید تا بتوانید نزدیک دشت در هتل یا مهمانسرا اقامت کنید. البته مردم دره بید هم به گردشگران اتاق اجاره می دهند که قیمت هر اتاق بستگی به توافق شما با آنها دارد. اگر شب را نزدیک پشت کوه بودید می توانید در چادر استراحت کنید.

شاید همین شبنم های صبحگاهی كه می بینید باعث شده مردم این گل را به نام اشك مریم هم بنامند، اشك مریم یا اشك سیاوش. در فرهنگ عامه مردمی كه نزدیك لاله های واژگون زندگی می كنند این گل نماد پاكدامنی است .

مهاجران واژگون

قدمت كشف لاله های واژگون به عصر اسطوره های ایرانی می رسد اما از اولین ثبت مكتوب آن چیزی در دست نیست؛ جز اینكه نخستین بار در سده 16 میلادی جهانگردان اروپایی آن را از ایران به با غهای ثروتمندان و خاندان سلطنتی اتریش بردند.

گل شش پر

رویشگاه لاله های واژگون دامن ههای زاگرسی است. مردمی كه در این مناطق آمد و شد می كنند اغلب از قوم بختیاری یا لرهای كهگیلویه و بویر احمد هستند. آنها این گل را از خانواده شش پر می شناسند و برگ هایش را گل به حساب می آورند