وحید شیخی درباره مشکلات پیش روی تولید و صادرات قیر در کشور اظهار داشت: مهمترین مسئله حال حاضر ما این است که قیمت وکیوم باتوم اعلام نشده و این یکی از معضلاتی است که صنعت قیر در شرایط تحریم با آن دست به گریبان است، در آخرین روز هر ماه قیمت ماه آینده را اعلام می‌کنند اما در این ماه و ماه گذشته قیمت اعلام نشده و این دلیلی برای پالایشگاه‌ها برای عدم عرضه وکیوم باتوم شده است.

چالش عدم اعلام قیمت ماهیانه وکیوم باتون

وی افزود: می‌خواهند با نرخ نیما قیمت‌ها را اعلام کنند، ما می‌خواهیم با نرخ آزاد اعلام شود. اکنون از ارز ۴۲۰۰ تومانی یک پله بالاتر آمده‌ایم و مصوبه دارند که با ارز نیما اعلام کنند تا منابع ملی بیشتر از این از دست نرود، اما اعلام نشده و بی نظمی جدی در صنعت ایجاد کرده و زمان هم از دست می‌رود.

عضو اتحادیه فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی تصریح کرد: پالایشگاه‌ها باید ابتدای هر ماه قیمت وکیوم باتوم را بدانند تا بتوانند آن را عرضه کرده و شرکت‌های تولیدی هم بر اساس نیاز خرید کنند، مشتریان خارجی و مشتریان راه و آسفالت باید قیمت ماهیانه را بدانند.

وی چالش دوم صنعت قیر را ارزش‌گذاری گمرکی عنوان کرد و گفت: بر اساس نرخ ارز ۴۲۰۰ قیمت‌های نرخ معاملات بورس را تقسیم بر آن کرده و برخی شرکت‌ها ۱۰۰۰ دلار برای برگشت قیر باید تعهد ارزی بدهند در صورتی که قیمت قیر در بازار جهانی اینطور نیست، بعد از چانه زنی و اعتراض نرخ ۳۵۰ دلار را تعیین کردند که این نرخ نیز منطقی نیست، قبلا ۱۶۰ دلار برای فله و  ۲۱۰ دلار برای بشکه بود، این رخ گذاری ۳۵۰ دلاری برای شرکت‌ها تعهد ارزی ایجاد می‌کند که در شرایط حاضر به هیچ وجه امکان برگشت ارز وجود ندارد.

تعهدهای غیرممکن، شرکت‌ها را به سمت کارت بازرگانی مجهول‌الهویه سوق می‌دهد

شیخی تاکید کرد: ما نباید از شرکت‌ها تعهدی را بگیریم که می‌دانیم نمی‌توانند اجرا کنند این کار شرکت‌ها را به سمت استفاده از کارت‌های بازرگانی مجهول الهویه و یک بار مصرف یا صادرات محصولات غیر استاندارد، بی‌تعهدی نسبت به دولت و مشتریان خارجی سوق می‌دهد. این اتفاق در اثر تغییرات روزمره قوانین و مقررات برای قیر رخ می‌دهد. توقع ما از دولت این است که در مقررات ثبات نسبی ایجاد کند تا شرکت‌ها برنامه ریزی بلند مدت داشته باشند و بر آن اساس متعهدانه عمل کنند.

وی با بیان اینکه بخش خصوصی در بازار داخلی و خارجی نقش خوبی ایفا کرده اما شرکت‌ها دچار چالش هستند، یادآور شد:  یکی دیگر از موضوعات زیان سنگینی است که وکیوم باتوم را طی یک قرارداد خاص فقط در اختیار یک شرکت قرار می‌دهند و با یک عرضه خاص شرایط انحصار برای یک شرکت ایجاد کردند که باعث شد تقریبا سود سهامداران یک پالایشگاه ۱۵۰۰ میلیارد تومان به خاطر این قرارداد اشتباه کم شود. قرارداد خاصی را انحصاری کرده‌اند و به جای اینکه کالا را در بورس در اختیار همه قرار دهند و بازوی بارگیری اضافه کنند تا بتوانند کالا را به همه تحویل بدهند و شرکت‌ها وکیوم باتوم را با قیمت رقابتی بخرند، قرارداد را انحصاری منعقد کردند و یک شرکت دسترسی خاص دارد و بقیه محرومند و به این شکل سود هنگفتی از جیب سهامداران این پالایشگاه شریک خارج شد.

بازوهای بارگیری پالایشگاه‌ها افزایش یابد

عضو اتحادیه فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی در ادامه بیان کرد: به خاطر کنوانسیون بین المللی طی یک سال آینده تولید نفت کوره با سولوفور بالا که اکنون در پالایشگاه‌ها تولید می شود ممنوع می‌شود به همین دلیل حجم وکیوم باتوم پالایشگاه‌ها افزایش می‌یابد، ما از پالایشگاه‌ها خواسته‌ایم بازوهای بارگیری افزایش یابد تا بتوانیم خروجی داشته باشیم، پالایشگاه تهران بازوی بارگیری را به زودی به ۱۰ تا ارتقا می‌دهد، پالایشگاه اصفهان با یک یا دو بازو، اراک بازو ندارد، آبادان ندارد، ما درخواست‌مان این است که بازوها برای آبادان، اراک و اصفهان نیز افزایش یابد تا برداشت وکویم باتوم داشته و تبدیل به قیر و از کشور خارج کنیم در غیر این صورت ظرف ۶ تا یک سال آینده به چالشی که زمان جنگ داشتیم، دچار می‌شویم و مجبور خواهیم شد وکیوم باتوم را از پالایشگاه‌ها بیرون کشیده و به بیابان‌ها بریزیم که هم مشکلات زیست محیطی ایجاد و هم منابع ملی از بین می‌رود.

وی گفت: باید پالایشگاه و پخش این بحران را ببینند و شرایط تحویل بار را به شرکت‌های تولید کننده تسهیل کنند تا امکان تحویل پیوسته فراهم شود، در غیر این صورت وعدم تحویل به موقع به و به اندازه نیاز بازار صادراتی از دست می‌رود و پروسه پالایش متوقف می‌‎شود، چون پالایشگاه‌ها مخازن زیادی برای ذخیره سازی ندارند، باید هرچه سریع‎تر برنامه ریزی داشته باشیم نرخ‌های وکیوم باتوم مشخص باشد تا بازارها را حفظ و گسترش دهیم در غیر این صورت چالش و بحران بزرگی پیش روی ما است.

جلوتر از تحریم خودمان را تحریم کرده‌ایم

شیخی درباره تاثیر تحریم بر صادرات این فرآورده اظهار داشت: بازارهای صادراتی ما مشخص است که سال‌ها نیاز خود را از ایران تامین می‌کنند، اگر این شرایط پیش برود و نیازشان را تامین کنیم مشکلی نخواهیم داشت چرخش مالی و عملیاتی هم صورت می‌گیرد، اما اگر بی‌نظم باشیم همانطور که اکنون اتفاق افتاده و بازارها به سمت عراق شیفت پیدا کرده به طوری که اکنون شرکت‌های چینی با عراق قرارداد بسته‌اند، بازار ما رفته رفته از دست می‌رود و قیر ایران که در سطح جهان شناخته شده بود، به دلیل بی توجهی‌های داخلی کنار گذاشته می شود، ما اکنون جلوتر از تحریم‌ها خودمان را تحریم می‌کنیم.

فقط یک میلیون تن قیر برای پروژه‌های عمرانی داریم

وی درباره آماره تولید و صادرات قیر گفت: ۶ میلیون تن قیر در کشور تولید می‌شود که از این میزان ۳٫۵ میلیون تن صادرات می‌شود، قیری که در اختیاتر وزارت راه قرار گرفته با توجه به میزان ریالی ۳ هزار میلیارد تومان بود که از این میزان هزار میلیارد تومان بابت بدهی سنوات ۹۴ و ۹۵ به برخی شرکت‌های قیرساز پردات شد و باقیمانده ۲ هزار میلیارد تومان بود که تقریبا با نرخ قیر امسال یک میلیون تن است. یعنی قیری که در اختیار ارگان های دولتی قرارداد هشد به جای ۴ میلیون تن یک میلیون تن بوده است. یعنی فقط یک میلیون تن در اختیار وزارت راه و بقیه ارگان‌ها قرار گرفته است و ۱٫۵ میلیون تن هم مصرف داخلی است، ممکن است تهاتر بدهی قیر برای صادرات درصورتی انجام می‌شود که مازاد داشته باشیم اما اکنون پروژه‌های ملی بدون قیر مانده‌اند، برای سال آینده باید میزانی در نظر بگیریند که نیاز داخل پروژه‌ها را برطرف کند، یک میلیون تن کافی نیست و سال آینده هم مشکلات باقی خواهد بود.

منبع گزارش:خبرگزاری ایلنا