حباب قیمتی سکه با اجرای دوباره «برجام» چه می‌شود؟ بازار داخلی طلا و سکه، همانند ماه های قبل هیجان ندارد و بعد از جدی شدن مذاکرات توافق هسته‌ای «برجام»، خبری از هیجان و افزایش قیمت همچون چند ماه قبل نیست.

به گزارش پایگاه خبری پارسی پرس به نقل از صفحه اقتصاد: چند ماه قبل سکه به بالای ۱۶ میلیون تومان رفت و حتی برخی رقم‌های بزرگ‌تری را برای آینده پیش بینی می‌کردند.

در حالی که فعلاً قیمت طلا و سکه دچار ریزش شده و فعلاً سکه به کانال ۱۳ میلیون تومان سقوط کرده است.

در گفتگوی «صفحه اقتصاد» با محمد کشتی آرای، نوسانات قیمت طلا و سکه در بازارهای بین‌المللی و داخلی و چشم انداز قیمتی آنها با اجرای مجدد توافق برجام بررسی شده است.

کشتی آرای، رئیس کمیسیون طلا و جواهرات اتاق اصناف ایران است و پیش از این نایب رئیس اتحادیه طلا، جواهر، نقره و سکه استان تهران بوده است.

*****

*در روزهای اخیر قیمت طلا و سکه در بازار داخلی در حد قابل توجهی نوسان داشتند و یک عامل مهم در تعیین قیمت طلا و سکه، قیمت های جهانی است.

در ابتدای بحث، لطف می کنید وضعیت بازار جهانی طلا را تحلیل کنید و این که طلا در روزهای اخیر چه تحولاتی داشته است؟

–قیمت جهانی طلا بعد از حمله به سلمان رشدی (جمعه ۲۱ مرداد ۱۴۰۱) و برخی مسائل دیگر که پیش آمد، تحت تاثیر قرار گرفت. به همین دلیل، قیمت طلا یک مقدار با افزایش همراه شد و قیمت هر اونس طلا به ۱۸۰۵ دلار رسید.

به دلیل این که پیش‌بینی می‌شد این حمله به سلمان رشدی که صورت گرفته، تبعاتی خواهد داشت، در نتیجه بورس‌های جهانی با نوسان مواجه شدند.

با توجه به این که روز شنبه در بازارهای جهانی، تعطیل است، قیمت اونس جهانی در روز جمعه با قیمت ۱۸۰۵ دلار بسته شد.

با توجه به آرام شدن اوضاع در خصوص مسائل مربوط به سلمان رشدی، از روز دوشنبه (۲۴ مرداد) که بازارهای جهانی شروع به کار کردند قیمت جهانی طلا با کاهش همراه شد.

در مجموع، تا روز پنج شنبه ۲۷ مرداد، قیمت هر اونس طلا با ۴۷ دلار کاهش به ۱۷۷۶ دلار رسید و قیمت اونس جهانی، در آن روزها سیر نزولی داشت.

*در روز جمعه ۲۸ مرداد، قیمت اونس طلا یک مقدار دیگر کاهش پیدا کرد و حتی تا ۱۷۴۱ دلار کاهش پیدا کرد. بالاخره قیمت اونس حدود ۳۰ تا ۴۰ دلار دیگر نسبت به روزهای قبل کاهش پیدا کرد. این مقدار کاهش را ناشی از چه عاملی می دانید؟

-ار روز پنج شنبه (۲۷ مرداد) به بعد صحبت‌های مرتبط به اجرای برجام، کاملاً جدی شده و اراده آمریکا بر توافق هسته‌ای با ایران و امضای این توافق است.

بنابراین، این موضوع در دنیا بر معادلات سیاسی دنیا اثر خواهد گذاشت و از طرفی در روزهای پنج شنبه و جمعه، شاخص‌های اقتصادی آمریکا اعلام می شود.

وقتی شاخص اقتصادی آمریکا بهبود داشته باشد، ارزش دلار بالا می‌رود.

وقتی هم ارزش دلار بالا برود، قیمت جهانی طلا با کاهش همراه می‌شود.

به همین دلیل، از روز پنج شنبه نزدیک ۳۰ دلار کاهش قیمت در اونس طلا اتفاق افتاد.

به نظر می‌رسد با بهتر شدن اوضاع سیاسی و اقتصادی، قیمت جهانی طلا، سیر نزولی پیدا کرده است.

با توجه به این که روز شنبه (۲۹ مرداد)، بازارهای جهانی تعطیل است، قیمت طلا در همین محدوده فعلی تا روز دوشنبه (۳۱ مرداد) می‌ماند.

اگر صحبت‌های مثبتی در مورد مذاکرات برجامی مطرح شود احتمال کاهش بیشتر قیمت جهانی اونس طلا در روز دوشنبه وجود دارد.

*آیا پرونده هسته‌ای ایران می‌تواند تا این سطح در حوزه بین‌المللی التهاب ایجاد کند و با توافق آن التهاب برطرف شود؟

-بله. کشور ایران یکی از کشورهایی هست که فعلاً تاثیر عمده‌ای در سیاست جهانی دارد.

چرا که بحث‌های خاورمیانه و صلح  و امنیت خاورمیانه مطرح بوده و این توافق و به نتیجه رسیدن مذاکرات برجام، می‌تواند یک مقدار از تنش‌های موجود در خاورمیانه را کم کند.

اجرای برجام می‌تواند یک مقدار از توطئه‌های اسرائیل را که بر اساس پرونده هسته‌ای ایران چیده شده، خنثی کند.

با توجه به همین توافق هسته‌ای با ایران که در حال انجام است، می‌توانیم بگوییم خاورمیانه، آن آرامشی را که باید داشته باشد تا حدی به دست خواهد آورد.

با حصول توافق هسته‌ای، شرایط اقتصادی خاورمیانه بهبود پیدا می‌کند و یک مقدار تنش ها و استرس‌هایی که معمولاً کشورهای همجوار با ایران دارند، کاهش پیدا می‌کند.

در نتیجه، این وضع تاثیر مستقیمی بر اقتصاد جهانی خواهد داشت.

*در روز جمعه (۲۸ مرداد) شاخص دلار به ۱۰۸ واحد رسید و این مقدار ارزش پیدا کردن دلار، بی‌سابقه است.

با در نظر گرفتن این موضوع، آیا جنابعالی فکر می‌کنید این مقدار بالا رفتن شاخص دلار، فشار زیادی بر قیمت جهانی طلا وارد می‌کند و فشار آن شدید خواهد بود؟

-دو عامل مهم در اقتصاد جهانی نقش دارد که یک عامل، ارزش دلار است و یک عامل دیگر، قیمت طلا.

به طور کلی، قیمت طلا تحت تاثیر سه ارز دلار، یورو و پوند است.

هر چقدر که ارزش دلار بالا برود، به طور طبیعی قیمت طلا کاهش پیدا می کند.

وقتی ارزش دلار بالا برود، سرمایه‌گذاری در حوزه طلا کاهش پیدا کرده و تقاضا برای خرید طلا کاهش پیدا می‌کند.

همچنین سرمایه گذاری‌ها به سمت دلار پیش خواهد رفت و به همین دلیل، سرمایه‌گذاری روی طلا کاهش پیدا می‌کند.

این حالت، نشان دهنده نقش عرضه و تقاضا هست که می‌تواند در هر اقتصادی تاثیر داشته باشد.

*در هفته گذشته، نرخ تورم ماه قبل میلادی آمریکا منتشر شد که نسبت به ماه قبل تر، یک مقدار کاهش پیدا کرده است.

با این حال، با موضع گیری‌های جدید مقامات فدرال رزرو (بانک مرکزی) آمریکا، به نظر می‌رسد که آنها تمایل دارند باز نرخ بهره را افزایش بدهند تا تورم را بیش تر پایین بیاورند.

اگر یک بار دیگر نرخ بهره آمریکا افزایش پیدا کند، اصلاً دیگر امیدی برای افزایش قیمت جهانی طلا باقی می‌ماند و در آن حالت ممکن است قیمت طلا صعود کند؟

-خیلی از کشورهای دنیا با ابزار تورم، اقتصادشان را مدیریت می‌کنند.

دیده شده که در برخی از کشورها حتی برای ایجاد رونق اقتصادی، تورم مصنوعی به بازار تزریق می‌کنند.

اساساً یکی از اهرم‌های اقتصادی آمریکا، بازی با نرخ بهره است.

بر این اساس، آمریکا نرخ بهره را کاهش می‌دهد و گاهی اوقات، نرخ بهره را افزایش می‌دهد. گاهی اوقات هم فقط صحبت نرخ بهره مطرح می‌شود و این اقدامات، تاثیر مستقیمی بر ارزش دلار و در نتیجه قیمت جهانی طلا دارد.

در مجموع، مقامات اقتصادی از این ابزارهایی که در اختیار دارند، استفاده می کنند و با نوسان این ابزارها، تورم را بالا می‌برند.

گاهی هم ممکن است تورم را کاهش بدهند و این نوع کارها می‌تواند در رونق اقتصادی و در مسائل اقتصادی این کشور و حتی اقتصاد جهانی تاثیر داشته باشد.

بنابراین، استفاده از نرخ تورم و نرخ بهره و بازی با آنها، یک ابزار اقتصادی است.

*تورم ۸ درصدی ایالات متحده آمریکا در تاریخ ۴ دهه اخیر این کشور بی سابقه است.

با توجه به تاثیر منفی افزایش نرخ بهره بر قیمت طلا، اگر احتمالاً دوباره نرخ بهره افزایش پیدا کند، قیمت طلا واقعاً می‌تواند رشد کند؟

-در همین ماه‌های گذشته، نرخ تورم ۹ و خرده ای درصدی در آمریکا هم اتفاق افتاد.

*الان نرخ تورم یک مقدار کاهش پیدا کرده و نرخ تورم آمریکا ۸.۵ درصد شده.

-بله. من اعتقاد دارم گاهی اوقات، دولت‌ها با تورم و درصد تورم، بازی اقتصادی می کنند. من نمی دانم فکر اقتصادی مقامات آمریکایی چگونه بوده و می‌خواهند با نرخ تورم ۸ درصدی آمریکا چه کار کنند ولی به طور مسلم، آنها کاری انجام خواهند داد که به نفع شان خواهد بود.

بنابراین، بالا و پایین کردن نرخ تورم و نرخ بهره، در اختیار خودشان است.

*از نظر شما، بالا بردن نرخ تورم در اختیار خودشان است؟

-بله. بالا بردن نرخ تورم در دست خودشان بوده و خیلی از دولت ها در اقتصادشان از نرخ تورم، استفاده ابزاری می کنند.

*دولت آمریکا چند هزار میلیارد دلار پول به بازار تزریق کرد و در زمان شیوع کرونا به مردم آمریکا کمک کرد که تقاضا پایین نیاید و صنعت آمریکا رونق داشته باشد.

این تزریق پول، نقدینگی ایجاد کرده ولی الان قاعدتاً باید تورم را کنترل کند.

-اگر نرخ تورم هم کنترل شود، تبعاتی خواهد داشت.

بنابراین آنها از ابزارها و سخت افزارهایی که دارند استفاده می‌کنند.

آنها به نحوی این نرخ ها را متعادل می‌کنند که از نظر اقتصادی، آسیبی وارد نشود.

به همین دلیل، من فکر می‌کنم بالا و پایین کردن تورم در دست خودشان است.

*به غیر از افزایش موضوع نرخ بهره در آمریکا، آیا در سطح جهانی عوامل دیگری از قبیل جنگ روسیه و اوکراین یا تنش چین و تایوان، دیگر تاثیرگذار نیستند؟

-آمریکا از طریق تغییر نرخ بهره، سود می‌بَرد چرا که بالا بردن نرخ بهره، باعث کاهش تورم می‌شود.

به دلیل این که با بالا بردن نرخ بهره، نقدینگی را جمع آوری می‌کند و همین جمع کردن نقدینگی، تورم را کاهش می‌دهد.

در عین حال، آمریکا با افزایش نرخ بهره، سرمایه‌های جهانی را به سمت خودش می‌کشد.

اساساً کنترل اقتصاد جهانی، توسط آمریکا از طریق بالا بردن نرخ بهره و تثبیت آن است.

در حال حاضر، موضوع بالا بردن نرخ بهره آمریکا، فعلاً در حد صحبت مطرح شده و در زمان مناسب تصمیم خواهند گرفت که آیا نرخ بهره را تغییر بدهند یا تغییر ندهند.

*در حوزه بازار داخلی طلا و سکه، قیمت ها کاهش قابل توجهی در روزهای اخیر داشتند.

در ماه‌های قبل، قیمت سکه به بیش از ۱۶ میلیون رسیده بود و در روزهای اخیر، قیمت سکه در حد ۱۵ میلیون تومان بود.

در چند روز اخیر و بعد از مطرح شدن بحث برجام، قیمت سکه کاهش جدی داشته و وارد کانال ۱۳ میلیون تومانی شده.

جنابعالی چه تحلیلی از اتفاقات بازار داخلی طلا و سکه دارید؟

-در داخل کشور ما، نرخ ارز و قیمت جهانی طلا تعیین کننده قیمت طلا هستند.

در حالی که قیمت سکه یک عامل سوم نیز دارد و آن هم عرضه و تقاضای سکه است.

پیش از این در مورد قیمت اونس صحبت کردیم که در روزهای اخیر و با توجه به شرایط اقتصادی آمریکا، با کاهش همراه بوده است.

عامل دوم، عامل نرخ ارز است که به طور طبیعی با بهتر شدن شرایط اقتصادی کشور و بعد از به نتیجه رسیدن مذاکرات برجام، ارزش ریال به عنوان پول ملی ایران، بالا می‌رود.

وقتی ارزش ریال بالا برود، قیمت ارز در داخل کشور، کاهش پیدا می‌کند.

این نشانه‌های مثبت در مدت چند هفته اخیر، پررنگ شده و باعث شده قیمت ارز کاهش پیدا کند.

الان که قیمت ارز کاهش پیدا کرده، تقاضا کاهش پیدا کرده و دیگر این که عرضه زیاد شده.

در روزهای اخیر، خیلی از ارزهای خانگی وارد چرخه شده و این وضع، ضمن این که تقاضا را کم کرده، عرضه را افزایش داده است.

نرخ دلار در هفته‌ای که گذشت به طور متوسط حدود ۹۰۰ دلار کاهش داشت.

با کاهش قیمت اونس طلا و کاهش قیمت ارز، نزدیک یک میلیون تومان کاهش قیمت سکه، نسبت به روز شنبه ۲۲ مرداد اتفاق افتاده و این مقدار کاهش قیمت سکه، اتفاق مثبتی است.

از طرف دیگر و در چارچوب مذاکرات هسته‌ای، بند بند متن توافقنامه می‌تواند تاثیر بیشتری در کاهش قیمت ارز داشته باشد.

با امضای برجام و توافق صورت گرفته، رونق اقتصادی در کشور ایجاد خواهد شد.

البته با این توافق، نرخ دلار یک کف قیمتی خواهد داشت و نرخ ارز به آن کف قیمت خواهد رسید.

آن کف قیمت می‌تواند برای مدت زیادی ثابت بماند، اما قیمت ارز باید به صورتی تنظیم شود که معاملات اقتصادی داخلی نیز با هم، همخوانی داشته باشد از جمله صادرات.

صادرات کشور، یکی از عواملی است که می‌تواند قیمت ارز را در حد مشخصی نگه دارد ولی هنوز این حد مشخص تعریف نشده.

بنابراین، در روزهای آینده و اگر همین شرایط موجود توافق و برجام ادامه داشته باشد، باز هم شاهد کاهش بیشتر قیمت ارز، طلا و سکه خواهیم بود.

نکته سوم که در مورد قیمت طلا وجود دارد، این است که قیمت طلا، همپای قیمت جهانی طلا و نرخ دلار تغییر می‌کند.

در حالی که قیمت سکه در داخل کشور ما به غیر از این دو عامل، با عامل سوم هم مرتبط بوده و آن هم عامل عرضه و تقاضا است.

عرضه و تقاضا در مورد سکه، باعث ایجاد حباب یا باعث کاهش حباب خواهد شد.

در حال حاضر، به دلیل این که تقاضا برای خرید سکه، کاهش پیدا کرده، در نتیجه حباب سکه هم با کاهش همراه شده.

در مجموع، اگر این روند، ادامه داشته باشد، می‌تواند قیمت سکه، واقعی شود.

در حال حاضر، قیمت سکه در حد یک میلیون تومان بیش از نرخ واقعی به فروش می‌رود. بنابراین، با کاهش تقاضا، عرضه بیش تر و کاهش قیمت ارز، این حباب نیز از بین خواهد رفت و قیمت سکه واقعی خواهد شد.

در حال حاضر، قیمت طلا در داخل کشور، واقعی است و حباب ندارد ولی قیمت سکه، واقعی نیست و حباب دارد.

*عرضه سکه توسط مردم در بازار چشمگیر هست یا در روزهای اخیر این عرضه چشمگیر بوده است؟

-با توجه به نشانه‌های آن می‌توانم بگویم بله.

این نشانه‌ها وجود دارد و اگر شرایط مثبتی که به وجود آمده، ادامه داشته باشد، ما شاهد برگشت سکه‌هایی که در سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ توسط بانک مرکزی به مردم فروخته شده، به بازار خواهیم بود.

*سکه کامل حباب بالای ۱۰ درصد پیدا کرده بود و الان حباب آن کاهش پیدا کرده و به کمتر از ۱۰ درصد رسیده است. درصد فعلی حباب سکه و سایر سکه ها چقدر است؟

-حباب سکه در روز جمعه در حد ۸ درصد بود.

حباب بقیه سکه‌ها یک مقدار بیش‌تر بوده ولی آنها هم کاهش پیدا می‌کند.

*در هفته های قبل سکه‌های ربع و یک گرمی در حد ۳۰ تا ۴۰ درصد حباب قیمتی داشتند.

احتمالاً چقدر حباب آنها کاهش پیدا می کند؟

-حباب آن نوع سکه‌ها نیز در حال کاهش است.

*در شرایط فعلی، همچنان ربع سکه و نیم سکه مشتری بیش‌تری دارند که حباب بیش‌تری هم دارند؟

-به دلیل شرایط اقتصادی، تقاضای بیشتری برای قطعات کوچکتر سکه یعنی یک گرمی، ربع و نیم سکه وجود دارد.

معمولاً در مناسبت‌ها، از این نوع سکه‌ها هدیه داده می‌شود.

همچنین در تبدیل سرمایه‌های خُرد، از این نوع سکه‌ها استفاده می‌شود.

با این حال، با کاهش تقاضا برای این نوع سکه ها، حباب آنها هم کاهش پیدا می‌کند.

*جنابعالی چشم انداز توافق هسته‌ای را چطور می‌بینید و به نظر شما، آیا توافق قطعی هست که به دنبال آن قیمت دلار هم پایین بیاید؟

-من آدم سیاسی نیستم که بخواهم در مورد توافق نظر بدهم و بگویم چقدر اجرای آن قطعی است ولی شنیده‌ها حاکی از این است که توافق انجام می‌شود.

آقای امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان گفتند که «توافق خوبی انجام می‌شود و این توافق به نفع کشورمان است».

بر این اساس، ما هم به گفته‌های مسئولان کشورمان اعتماد می‌کنیم و می‌گوییم این توافق انجام می‌شود.