جایگاه دریا و حمل‌ونقل دریایی در اقتصاد ایران چگونه است؟ ایران یک کشور دریایی است. به این معنا که مثل بقیه کشورها محصور در خشکی نیستیم و هم در شمال هم در جنوب دسترسی خیلی خوبی به آب و دریاهای آزاد داریم. و این یک موهبت برای ما محسوب می‌شود.

به گزارش پارسی پرس به نقل از بندر و دریا: وابستگی کشور به دریا و تجارت آزاد دریایی بسیار بالاست. یکی از پایه‌های توسعه و پیشرفت دریا محسوب می‌شود. در گذشته نگاه توسعه‌ای در کشور به توسعه در خشکی بوده است. یعنی به جای تمرکز بر دریا، تمرکز بر زمین بوده است.

در زمان حاضر ۸۰ درصد شهرهای پرجمعیت دنیا در کنار آب‌ها هستند. در کشور ما از کلان‌شهرهایی که یک تعریف واضح دارند، یک شهر هم در کنار آب نیست و اصولا کلان‌شهرهای ما در مرکز ایران قرار دارند.

با آنکه ظرفیت دریا همواره مورد توجه رهبر معظم انقلاب بوده، اما چندان مورد عنایت مسئولان قرار نگرفته است.

مقام معظم رهبری در سال‌های اخیر در اهمیت دریا صحبت‌ها و بیانات جدی داشته و آن را یک موهبت، گنج و ثروت عظیم نام‌گذاری کرده‌اند.

ایشان در بخشی از متن بیانیه گام دوم به ظرفیت‌های بلااستفاده کشور و ظرفیت‌های مادی که از آن‌ها استفاده نشده است، اشاره می‌کنند. که یکی از آن موارد سواحل دریایی طولانی است.

ایران پنج هزار و ۸۰۰ کیلومتر خط ساحلی و بیش از سه هزار کیلومتر مرز دریایی دارد.

اما آن‌قدر که بقیه کشورها از آن استفاده کرده‌اند، ما استفاده نکردیم.

برای احصا دقیق نقش مهم اقتصاد دریا در رشد اقتصادی کشور نیاز به مطالعه دقیق داریم.

بستر اصلی شروع این مطالعه اجرای حسابداری اقماری برای همه فعالیت‌های دریاپایه است.

پس از انجام این حسابداری توسط دستگاه مسئول، می‌توانیم محاسبه دقیق سهم ارزش‌افزوده فعالیت‌های دریاپایه در اقتصاد دریا را انجام دهیم.

بر اساس محاسبات انجام شده که خیلی هم دقیق نیست این سهم کنونی دریا در اقتصاد کشور ۵/۱ تا ۲ درصد بدون محاسبه نفت است.

بر اساس هدف‌گذاری دولت و با تشکیل کارگروه ملی اقتصاد دریا، تحت نظر مستقیم معاون اول دولت و وزرای مرتبط تعدادی از پروژه‌های بزرگ و تأثیرگذار در اشتغال و اقتصاد شناسایی و برای اجرایی شدن آن‌ها برنامه‌ریزی دقیقی انجام شده است.

به‌علاوه برخی دیگر از پروژه‌های تأثیرگذار در قالب برنامه کوتاه و میان‌مدت در حال احصا است. که در آینده نزدیک به تصویب و به سمت اجرایی شدن هدایت خواهند شد.

با توجه به تأکیدات رهبر معظم انقلاب، رئیس‌جمهور و همچنین تأکید برنامه هفتم توسعه بر اقتصاد دریامحور، چه چالش‌ها، راهبردها و رویکردهایی برای رسیدن به این مهم وجود دارد؟

با تحلیل و بررسی ادبیات جهانی مرتبط با توسعه دریامحور، سه نگاه متفاوت و در واقع مفاهیم مجزا ازجمله پیشرفت دریایی (با تأکید بر ادبیات حکمرانی)، اقتصاد دریا (با تأکید بر ادبیات اقتصادی) و توسعه پایدار دریایی (با تأکید بر ادبیات توسعه پایدار) قابل تعریف است.

پیشرفت دریایی عبارت است از پیشرفت و رشد فراگیر بخش‌ها و فعالیت‌های دریایی به‌نحوی‌که رشد اقتصادی، بهبود معیشت، ایجاد شغل و سالمت زیست‌بوم دریایی را تضمین و از اقتدار و امنیت ایران در آب‌های بین‌المللی حراست کند.

اقتصاد دریا، مجموعه فعالیت‌های اقتصادی مرتبط دریایی به انضمام دارایی‌ها، کالاها و خدمات زیست‌بوم دریایی بوده و همچنین توسعه پایدار دریایی راهبرد اساسی به‌منظور توسعه پایدار و رشد فراگیر اقتصاد دریا که در تعادل بلندمدت با ظرفیت‌های زیست‌بوم دریاست.

سازمان بنادر و دریانوردی نهاد حاکمیتی حوزه دریا و بندر و نماینده جمهوری اسلامی %