– آدریانو روسی استاد مطالعات ایران شناسی دانشگاه ناپل ایتالیا در حاشیه نشست تخصصی ˈویرایش جدید کتیبه های تخت جمشید در مجموعه جهانی پرسپولیس در جمع خبرنگاران گفت: ایران تنها کشوری در جهان است که سند تاریخی جغرافیایی دارد.

 روسی با بیان اینکه سند تاریخی قلمرو ایران در تخت جمشید بیانگر عظمت و گستردگی جغرافیایی این سرزمین است. اظهار کرد: این سند که زمان داریوش پادشاه هخامنشی تدوین شده، در کتیبه های سنگی تخت جمشید موجود است.

وی دوشنبه شب در این نشست با یادآوری اینکه در این کتیبه، سرزمین هایی که به ایران تعلق داشته، مشخص شده است، افزود: این کتیبه ها که به فرمان داریوش حک شده است، گستردگی ایران در زمان هخامنشیان را در محورهای جنوبی و شمالی از روسیه تا آفریقا(اتیوپی) و در محور شرقی و غربی از هند تا ترکیه امروزی را نشان می دهد.

وی با بیان اینکه تاکنون بیش از 200 کتیبه در مجموعه جهانی تخت جمشید کشف، شناسایی و ثبت شده است، گفت: تاکنون 90 نوع کتیبه متفاوت در مجموعه تخت جمشید شناسایی شده که عمده کلمات استفاده شده در این کتیبه ها، شاه و خدا(بغ) است.

پژوهشگر مطالعات دوره عیلامی دانشگاه ناپل ایتالیا ادامه داد: کتیبه های تخت جمشید به سه زبان پارسی باستان، عیلامی و بابلی نوشته شده اند. با توجه به نوع نگارش کتیبه ها دو احتمال؛ ˈنگارش و حکاکی کتیبه هاˈ توسط سه کاتب و یا تسلط یک فرد به سه زبان ذکر شده، وجود دارد.

وی ادامه داد: در الواح گلی که در باروی تخت جمشید کشف شده، نام سه کاتب برده شده است اما در کتیبه های سنگی نامی از کاتبان و حکاکان وجود ندارد.

روسی افزود: با بررسی کتیبه ها به دنبال تفاوت های موجود در آنها هستیم زیرا براساس شواهد و کاوش های ما، تفاوت کتیبه های تخت جمشید اتفاقی نیست و در این زمینه باید پژوهش های بیشتری انجام شود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به زیباشناسی کتیبه های تخت جمشید گفت: شکل ظاهری کتیبه ها در مجموعه جهانی تخت جمشید به صورتی است که افراد باسواد می توانند آنها را به راحتی بخوانند و افراد بی سواد نیز معنا و مفهوم آنها را درک کنند.

این باستان شناس افزود: زیباشناسی در فرم، محتوا و چینش کتیبه های تخت جمشیده دیده می شود؛ این کتیبه ها مانند نت های موسیقی هستند که زیبایی آنها را در محتوا و فرم دوچندان می کند.

وی اضافه کرد: نوشته های مذکور شعرگونه و دارای نظم خاصی هستند که وقتی خوانده می شدند افراد از شنیدن آنها لذت می بردند.

** چهار پروژه مرمتی در تخت جمشید در حال اجرا است

مدیراجرایی مجموعه جهانی تخت جمشید نیز در حاشیه بازدید خبرنگاران از روند مرمت آرامگاه نیمه تمام داریوش سوم در جمع خبرنگاران گفت: هم اکنون چهار پروژه مرمتی در مجموعه جهانی تخت جمشید در حال اجرا است.

ˈمسعود رضایی منفردˈ افزود: این پروژه ها از جمله مرمت آرامگاه داریوش سوم یا مقبره نیمه تمام، سرستون، کارگاه های مرمت اشیا تاریخی(وصالی) و نقش رستم است.

وی ادامه داد: مرمت پروژه نقش رستم در مرحله مستندنگاری آرامگاه خشایارشاه است که پس از آن، عملیات مرمت آغاز می شود.

رضایی منفرد با اشاره به مرمت آرامگاه نیمه تمام یا داریوش سوم اظهارداشت: حدود پنج درصد عملیات مرمت آرامگاه نیمه تمام باقیمانده که این پروژه مرمتی، اوایل سال آینده به پایان می رسد.

وی با بیان اینکه بیش از 6 سال مرمت آرامگاه نیمه تمام داریوش سوم طول کشیده است اضافه کرد: مرمت این بنا بر اساس اصول و طرح جامع مرمتی انجام شده که به علت کمبود نیرو روند فعالیت ها به کندی انجام شده است.

رضایی منفرد ادامه داد: تثبیت و استحکام بخشی بنا و نصب سنگ ها از اولویت های مرمت این مقبره بوده است.

وی با اشاره به کارگاه های مرمت (واصلی)سفال، گفت: اشیایی که در محوطه پارسه پاسارگاد کشف می شوند به کارگاه های مرمت اشیا در تخت جمشید منتقل و مرمت می شوند.

رضایی منفرد بیان کرد: این اشیا بعد از مرمت و شناسایی دوره تاریخی، در موزه و یا اماکن مربوطه برای بازدید عموم استفاده می شود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه تخت جمشید یک موزه باز است افزود: برای نوروز امسال طرح ساماندهی فضای داخلی و بیرونی محوطه و طرح مسیر گردشگری در دستور کار است.

مسوول گروه حفاظت و مرمت مجموعه جهانی تخت جمشید نیز با اشاره به تابوت اشکانی کشف شده در مجموعه تخت جمشید گفت: مرمت تابوت کشف شده متعلق به دوره اشکانی در مجموعه تخت جمشید انجام شده است.

شهرام رهبر افزود: این تنها تابوت کشف شده اشکانی در تخت جمشید، از نمونه های منحصر به فرد اشیای تاریخی در این محوطه است.

وی اظهارداشت: در زمان کشف این تابوت، اسکلتی نیز در آن وجود داشت که هم اکنون مرمت و مطالعه این اسکلت نیز در دستور کار قرار دارد.

رهبر اضافه کرد: حدود 6 ماه مرمت تابوت اشکانی به طول انجامیده که امید است با راه اندازی موزه بتوانیم این تابوت را برای دیدن عموم به نمایش بگذاریم.

** بازگشایی موزه تخت جمشید برای نوروز

مدیر بنیاد پژوهشی پارسه پاسارگاد اعلام کرد که موزه تخصصی تخت جمشید تا پیش از عید و برای نوروز بازگشایی می شود تا خدمات خود را به مردم ارائه کند.

محمدحسن طالبیان نیز در حاشیه نشست تخصصی ویرایش جدید کتیبه های تخت جمشید در جمع خبرنگاران افزود: حدود دو سال است که این موزه تخصصی به دلیل انجام فعالیت های مرمتی و ساماندهی تعطیل شده که باید هرچه سریع تر بازگشایی شود.

وی با بیان اینکه موزه تخت جمشید یکی از جاذبه های گردشگری مجموعه پارسه پاسارگاد است افزود: عملیات مرمت این بنا در حال انجام است. اگر این مرمت تا شب عید به پایان نرسد به طور قطع فاز نخست موزه را برای رفاه حال گردشگران نوروزی افتتاح خواهیم کرد.

طالبیان اظهار داشت: اگر عملیات مرمت کف فرش موزه به پایان نرسد، با استفاده از کف کاذب، این محل را بازگشایی و امکان استفاده از آن را در ایام نوروز فراهم می کنیم.

وی با اشاره به کمبود نیروی انسانی در مجموعه تخت جمشید، گفت: با توجه به اینکه تخت جمشید یک سایت جهانی است لذا این مجموعه باید در امور اداری خود استقلال داشته باشد تا براساس نیازمندی و کاستی ها، امکانات و تجهیزات را در اختیار بگیرد.

طالبیان ادامه داد: استقلال مجموعه تخت جمشید در امور اداری به معنای نظارت نداشتن سازمان میراث فرهنگی فارس در این امور نیست.

وی با بیان محدودیت های مالی این مجموعه نیز عنوان کرد: یکی از عمده ترین مشکلات مجموعه پارسه پاسارگاد، کمبود اعتبارات است که این محدودیت فعالیت های بنیاد را با کندی و اولویت بندی همراه کرده است.

طالبیان افزود: بر این اساس اولیت فعالیت ها در مجموعه جهانی تخت جمشید در مرحله نخست در بخش حفاظت و ارائه خدمات اولیه مناسب به بازدیدکنندگان تعریف شده است.

وی با اشاره به تهیه پرونده ثبت جهانی محورهای ساسانی و زندیه فارس، گفت: پرونده این دو محور مهم تاریخی در استان فارس برای ثبت جهانی در حال تکمیل است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس نیز بر راه اندازی سریعتر موزه تخت جمشید تاکید کرد و گفت: این موزه مکمل معرفی تخت جمشید است که با توجه به انتظار گردشگران و بازدیدکنندگان باید هرچه سریع تر تا پیش از عید راه اندازی شود.