در نشستي كه صبح امروز – 23 خرداد ماه – در تالار وحدت برپا شده بود، دبير شوراي سياست‌گذاري اكسپوي 91 با طرح اين سوال، ادامه داد:‌ اين اكسپو از 28 خرداد تا 14 تير ماه با هدف فروش آثار هنري هنرمندان تجسمي دربنياد رودكي برپا مي‌شود تا علاقه‌مندان به اين آثار و به ويژه دستگاه‌هاي دولتي براي خريد مراجعه كنند.

او با اشاره به قانون يك دهم درصد از محل بودجه دستگاه‌هاي عمراني براي خريد آثار هنري، گفت: قطعا چنين رقمي مي‌تواند به بهبود اقتصاد هنرهاي تجسمي كمك كند، در حالي كه در سال‌هاي قبل اين قانون با لفظ «مي‌توانند» تصويب شده بود اما در سال 90 به واسطه پيگيري نمايندگان مجلس اين امر به «بايد» بدل گشت تا دستگاه‌ها به اين خريد اقدام كنند.

حسيني تصريح كرد: اين نكته بدان معني نيست كه دستگاه‌هاي دولتي تنها ملزم به خريد از اين اكسپو هستند، بلكه تمامي مراكز دولتي و غير دولتي و نمايشگاه‌هاي متعددي كه در طول سال برگزار مي‌شود، مي‌تواند به عنوان منبع خريد آنها در نظر گرفته شود.

مديرعامل بنياد فرهنگي هنري رودكي در بخش ديگري از سخنان خود به عدم تصويب اين قانون در بودجه سال 91 اشاره كرد و افزود: متاسفانه اين قانون در كميسيون تلفيق راي نياورد، هرچند طي مذاكراتي كه با نمايندگان جديد داشتيم اين احتمال وجود دارد تا چنين مصوبه‌اي طبق الحاقيه درقانون ذكر شود و زماني كه با دستگاه‌هاي دولتي براي بحث خريد از اين بودجه وارد مذاكره شديم، فهميديم كه خيلي‌ها به موضوع هنر اشراف ندارند و شايد اين تصور پيش بيايد كه الزام صد درصدي براي آنها وجود ندارد.

دبير شوراي سياست‌گذاري با تاكيد بر لزوم استمرار چنين حركتي در طول سال عنوان كرد: به شخصه در مسير كوتاه مدت دو ماهه فعاليت‌هايم در مجموعه بنياد، به اين نتيجه رسيدم كه چنين حركتي بايد مستمر و دائمي باشد تا بتوانم اين مسائل را در تعاملي مشترك با مجلس دنبال كنيم و روش‌هاي حمايتي را به درستي تعريف نماييم.

او خاطر نشان كرد: اطلاع رساني ما در اين زمينه بايد دقيق باشد و اين اتفاق يك سيستم فعال و مستمر را مي‌طلبد تا بتوانيم در آينده زمينه‌اي براي فروش هرچه بهتر آثار تجسمي فراهم كنيم.

حسيني در پاسخ به فعاليت‌هاي دبيرخانه اكسپو براي رايزني با دستگاه‌هاي دولتي جهت خريد آثار توضيح داد:‌ تلاش‌ها و مذاكراتي از سوي اداره مالي با معاونان مالي و اداري و حتي برخي از وزرا انجام گرفته است و دستگاه‌ها موظفه هستند تا پايان تير ماه از محل اين بودجه يك دهم درصدي به خريد آثار هنري بپردازند كه اميدواريم نهايتا نتيجه بخش باشد.

وي خاطر نشان كرد: چند وزارتخانه رقم قابل توجهي از بودجه عمراني را در اختيار دارند و در نهايت نيز بايد معلوم شود كه هر كدام از اين ارگان‌ها با بودجه عمراني خود چه كرده‌اند تا اين حركت شفاف جلو برود و اميدوارم تا پايان سال عمراني 90 ما شاهد بسته شدن يك كارنامه خوب باشيم تا نمايندگان رغبت كنند و اين الحاقيه را ارائه نمايند.

او اضافه كرد: قرار است استانداري‌ها نيز بازديدهايي از اكسپو داشته باشند و رقم‌هايي را براي خريد اختصاص دهند، اما شايد برخي هم به اين فكر بيفتند كه اين رقم را در استان خود خريد كنند و آثار هنرمندان خودشان را بخرند، لذا ما تمهيدات و برنامه‌هاي خودمان را انجام داده‌ايم و برنامه تشويقي براي خريداران اكسپو در نظر گرفته‌ايم.

دبير شوراي سياست‌گذاري اظهار اميدواري كرد: با كمك هنرمندان و نقدهايي كه از سوي رسانه‌ها پيرامون برپايي اين اكسپو و بحث بودجه يك دهم درصدي مطرح شده است، اتفاقات خوبي حاصل شود. زيرا قرار نيست بگوييم كه اين حركت كاملا درست است، بلكه دستگاه‌هاي دولتي مي‌توانند از تمامي منابع موجود خريد هنري خود را انجام دهند و قرار نيست اين حركت را مطلق خودمان بدانيم.

حسيني همچنين به اين نكته اشاره كرد كه دستگاه‌هاي دولتي علاقه‌اي به اين نكته ندارند كه پروژه ساختماني خود را ناتمام بگذارند و از محل بودجه آن به آثار هنري بپردازند، در صورتي كه آنها براساس اين قانون موظف به خريد شده‌اند و نگاه كميسيون تلفيق نيز بر اين بود تا در سال‌هاي آينده اگر قرار است بودجه‌اي تخصيص داده شود مستقيما به وزارتخانه مربوطه اختصاص داده شود تا آنها راسا اقدام كنند.

مدير عامل بنياد رودكي تصريح كرد: از آنجا كه در سال‌هاي قبل لفظ «مي‌تواند» براي خريد در نظر گرفته شده بود، لذا دستگاه‌هاي دولتي اقدام به خريد نكردند و از آنجا كه هميشه بودجه‌هاي ساختماني و پروژه‌هاي نيمه تمام وجود دارد آنها نيز رغبتي براي اين تخصيص نداشتند اما بايد نگاه درست‌تري به اين مقوله انجام دهيم چه بسا كه بحث كميسيون تلفيق نيز بر همين نكته تاكيد دارد.

حسيني يادآور شد: نگراني بنده چيز ديگري است ،زيرا قرار نيست ظرف يكسال يا شش ماه همه مسائل را حل كنيم بلكه بايد سيستمي ايجاد كنيم تا آن مقدار را كه الزام آور است انجام دهند. مقوله فرهنگ‌سازي هم بايد به شكل جدي پيگيري شود.

دبير شوراي سياستگذاري اكسپو درباره مجازاتي براي كساني كه اين قانون را رعايت نمي‌كنند، گفت: ديوان محاسبات قوانين مخصوص به خود را دارد و دادسرايي در اختيار دارد كه اگر قوانين مالي اجرا نشود، براساس احكام خاص خودشان با آن برخورد مي‌كنند.

او همچنين درباره انتخاب آثار تصريح كرد: هر اكسپويي كه تشكيل مي‌شود يك مكانيسم براي پذيرش آثار دارد و تبعا همه آثار نمي‌توانند در چنين رويدادي پذيرفته‌ شوند. همچنين حوزه قيمت گذاري بايد با تعاريف دقيقي صورت بگيرد.

حسيني درباره حضور هنرمندان و نگارخانه‌اي در اين جريان نيز گفت: دعوت ما عام بوده و فراخوان را براي كليه نگارخانه‌ها ارسال كرديم و دوستان دبيرخانه از دو ماه پيش به صورت شبانه روزي تلاش كردند تا اين زمينه را فراهم كنند و به فروش آثار تجسمي دست پيدا كنيم.

او با تاكيد بر آنكه بايد به سمت تقويت نگارخانه‌ها پيش برويم ،عنوان كرد: دفتر هنرهاي تجسمي بايد نگارخانه‌هاي فعال و تخصصي را تقويت بخشد و ارتباط آنها با ستادهايي همچون اكسپو را تداوم دهد، البته اين نكته بدين معنا نيست كه نگارخانه‌هاي حاضر در اكسپوي 91 غيرفعال هستند.

حسيني همچنين درباره بازار هدف مورد توجه در اكسپوي 91 گفت: هدف اصلي ما فروش آثار هنرمندان است و بايد به سمتي برويم كه اين كار به درستي انجام شود، از اين رو تمام اقشار جامعه و به ويژه دستگاه‌هاي دولتي را در نظر گرفته‌ايم و در راستاي آنها برنامه تبليغاتي نيز براي مخاطبان پيش‌بيني كرده‌ايم تا در راستاي آن بتوانيم مقوله اقتصاد هنر را فعال كنيم.

او خاطر نشان كرد: اعتراف مي‌كنيم كه بايد سيستم دائمي فروش آثار تجسمي اجرا شود تا بتوانيم جامعه را به صورت مستمر مورد توجه اين موضوع قرار دهيم و در نهايت به خلق آثار جديد و فعاليت دائمي هنرمندان تجسمي كمك كنيم.

حسيني درباره حضور كمرنگ هنرمندان شهرستاني نيز توضيح داد: اين اكسپو تمام قضيه نيست و از آنجا كه برخي از استان‌ها نگارخانه ندارند در نتيجه ما شاهد حضور هنرمندان آنها نبوديم و متاسفانه در برخي از موارد نيز مسوولان ادارات استاني به دليل ارتباط با عده‌اي خاص ،سايرين را مطلع نكردند كه ما بعدها اين گلايه‌ها را شنيديم لذا بايد تمامي اين نقايص برطرف شود تا همه استان‌ها در چنين رويدادهايي شركت كند.

او پيشنهاد داد تا در آينده بازارچه دائمي اكسپو برگزار شود تا علاقه‌مندان به هنر و كساني كه صاحب درآمد و سرمايه هستند در جريان فعاليت‌هاي چنين مجموعه‌اي قرار بگيرند .

جواد صادقي – دبير اجرايي اكسپوي 91 – نيز در بخش ديگري از اين نشست با مرور فعاليت‌هاي دبيرخانه اين اكسپو و فراخوان‌هايي كه براي گالري‌داران ارسال شده ،گفت:‌ علاوه بر دعوت از تمام نگارخانه‌هاي فعال تهران،‌ از شهرستان‌ها نيز درخواست كرديم تا اگر نگارخانه فعال در استان دارند به ما معرفي كنند و در غير اين صورت هنرمندان فعالشان را به دبيرخانه اكسپو معرفي نمايند كه ماحصل اين تلاش‌ها حضور 60 نگارخانه و 10 استان در اكسپوي 91 بود .

به گفته صادقي، 571 اثر از 316 هنرمند به دبيرخانه اكسپو رسيده است كه در روز نخست از اين رويداد يك اثر از هر هنرمند به روي ديوار مي‌رود و با فروش آن تابلوي ديگري از آن هنرمند جايگزين خواهد شد.

او با اشاره به تلاش‌هاي هيات انتخاب و داوري آثار اكسپو بيان كرد: اين گروه با نهايت دقت و دلسوزي و رعايت تمامي جوانب حرفه‌اي دست به انتخاب آثار زد و ما به زودي شاهد نمايش آثار سه نسل از هنرمندان و ماحصل توانايي تجسمي خواهيم بود.

صادقي درباره عدم حضور نگارخانه‌هاي حرفه‌اي در چنين اكسپويي نيز توضيح داد:‌ما اعتقاد داريم كه نگارخانه‌هاي حرفه‌اي در سطح شهر كم نيستند و حداقل 20 نگارخانه فعال حرفه‌اي در تهران فعاليت مي‌كنند كه در تمام اين سال‌ها به جامعه تجسمي خدمت كردند اما وقتي با ارائه يك فراخوان عمومي با صد نگارخانه به عنوان نگارخانه‌هاي فعال روبرو مي‌شويم و كارهايي را از آنها مي‌بينيم كه قابليت ارائه در چنين اكسپويي را ندارند بايد به انتخاب و داوري آثار آنها بپردازيم.

دبير اجرايي اكسپوي 91 همچنين درباره شرايط قيمت‌گذاري آثار اكسپو توضيح داد: 99 درصد قيمت‌ها براساس پيشنهاد نگارخانه‌ها به تصويب شوراي سياست گذاري اكسپو رسيده است. البته در جايي براي تعديل بازار روي قيمت پيشنهادي دخالت كرديم اما در اكثر موارد رقم پيشنهادي نگارخانه را مورد تصويب قرار داديم.

احمد وكيلي – عضو هيات انتخاب آثار اكسپوي 91 – نيز تصريح كرد: قطعا اكسپو جايي نيست كه ما آثار را انتخاب كنيم، بلكه گالري‌داران خودشان موظف به انتخاب آثار برتر هستند اما متاسفانه به دليل اينكه ما وارث فضاي اشتباه و از پيش تعيين شده‌اي هستيم با گالري‌هايي مواجه شديم كه فعال نيستند و بايد آثار ارائه شده از سوي آنها مورد قضاوت يك هيات قرار مي‌گرفت.

او با برشمردن معيارهاي هيات انتخاب آثار عنوان كرد: توجه به حدي از توانايي، ادراك خلاقيت در آثار، عدم كپي كاري، تكراري بودن و داشتن ادراك درست از هنر معاصر در كنار تنوع آثار با ديدگاه‌هاي مختلف مورد توجه هيات انتخاب بود و به واسطه آن تلاش كرديم فضايي كه معرفي مي‌شود از يك منظر انتخاب نشده باشد تا خريداران بتوانند با مناظر مختلف و تعاريف زيبابي شناسي متفاوت روبرو شود كه اميدواريم در نهايت با يك فروش خوب مواجه شويم و تمام حرف و حديث ها و اشكالاتي كه تا كنون به وجود آمده تمام شود و نهايتا هنرمندان نفع ببرند.

وكيلي همچنين به شروط هيات انتخاب براي برپايي اكسپوي 91 و قوانين آن اشاره كرد و افزود: از گالري داران خواهش كرديم تا آثارشان را از انبارهايشان در نياورند بلكه از آثار متعلق به هنرمندان كارهايي را انتخاب كنند تا اين افراد بتوانند با فروش رفتن آثارشان به كارشان ادامه دهند.

او تصريح كرد: قرار است بعد از تسويه حساب و گرفتن تابلو، تا 10 روز تسويه نهايي انجام شود تا شاهد تجربه‌هاي ناكام پيشين نباشيم.

وكيلي در پاسخ به عدم استقبال نگارخانه‌هاي فعال و حرفه‌اي تهران براي حضور در چنين اكسپويي گفت: با توجه به ناموفق بودن دو اكسپوي پيشين و صدمه ديدن كارها و تعاريفي كه نسبت به اكسپو وجود دارد ،من اين حق را به گالري داران مي‌دهم كه در اكسپوي 91 شركت نكنند و يا اين سوال را مطرح كنند كه چرا فردي همچون وكيلي بايد آثار ما را مميزي كند. زيرا هر كس مسئول است تا با اعتبار گالري خود وارد چنين عرصه‌اي شود اما اين نكته نيز وارد است كه از 15 سال پيش تا كنون به راحتي جواز تاسيس گالري ارائه شده، در حالي كه بسياري از اين گالري‌ها در طول سال حتي يك نمايشگاه نيز برپا نمي‌كنند ،لذا ما وارث يك جريان اشتباه هستيم و باعث شده‌ايم تا هنرمند و گالري دار اين اعتماد را به ما نكند.

اين هنرمند نقاش اضافه كرد: متاسفانه در چنين وضعيتي شاهد حضور گالري‌هايي بوده‌ام كه هنرمندان خود را موظف به تحريم‌ حضور در چنين اكسپويي كرده‌اند و به اين نقاشان جوان كه هنرمندان موفقي هم هستند اجازه حضور در چنين عرصه‌اي را ندادند. بنده اجازه ندارم اسم گالري‌هايي را ببرم كه با اين جوانان قرار دادهايي يك طرفه مي‌بندند تا كارشان را در كريستي به فروش برسانند، پس مي‌بينيد كه مشكل بي شمار است.