معدن‌کاوی‌های غیرقانونی و فعالیت معادن بدون توجه به مقوله‌های مربوط به حفظ محیط زیست موضوعی جدی بوده که اهمیت بحث نظارت بر فرایند کاری معادن را گوشز می‌کند.

به گزارش پارسی پرس به نقل از وقایع‌نیوز: طبق ماده ۱۷ آیین نامه نظارت بر معادن موضوع ماده ۳۴ قانون معادن مصوب سال ۱۳۶۳ کارشناسان نظارت بر معادن می‌توانند هر قسمت از معدن و تأسیسات آن را که مایل باشند و لازم بدانند بازدید کنند. ‌

دارنده پروانه عملیات و نماینده و کارکنان معدن موظفند تمامی اطلاعات و مدارک و دفاتر و امکانات مورد نیاز را که ناظران لازم می‌دانند در اختیار آنها بگذارند.

موضوعی که این امر را به ذهن متبادر می‌کند؛ نظارت بر این فعالیت‌ها به طور اصولی تداوم دارد.

نیاز به حضور کارشناس محیط زیست در معادن است

این در حالی بوده که برخی از کارشناسان محیط زیست تاکید دارند فعالیت معادن نباید فقط منوط به مجوز ارزیابی اولیه باشد، بلکه باید سازوکاری تعریف شود تا یک کارشناس محیط زیست در معادن فعالیت داشته باشد و بر روند فعالیت معادن و خسارتی که به محیط زیست وارد می‌کنند، نظارت کند.

ضعف نظارت بر معادن

از سوی دیگر ضعف نظارت بر معادن مقوله‌ای است که رضا محتشمی پور، معاون امور معادن وزارت صمت از آن سخن گفته است، اینکه در بعضی از استان‌ها برای ۴۰۰ معدن فقط یک کارشناس ناظر وجود دارد و ظرفیت نیروی انسانی ما امکان نظارت کافی به ما نمی‌دهد.

آنچه که البته رضا بستامی، رئیس سازمان نظام مهندسی معدن ایران راهکار آن را بهره‌گیری از نیروهای جوان در حوزه معادن می‌داند.

براین اساس به گفته ی طرحی به نام فاجد -فارغ‌التحصیلان جوان دانشگاهی- با مشارکت نظام مهندسی و سازمان توسعه و نوسازی معدن و صنایع معدنی طی روزهای آینده آغاز خواهد شد که این طرح نویدبخش ایجاد اشتغال برای فارغ‌التحصیلان جدید و بدون سابقه کار و بیمه خواهد بود.

در این میان همچنین  سید محسن علوی؛ کارشناس محیط زیست براین باور است که باید سازوکاری تعریف شود تا یک کارشناس آشنا به امور محیط زیست در معادن فعالیت داشته باشد و بر روند فعالیت معادن و خسارتی که آن‌ها به محیط زیست وارد می‌کنند، نظارت داشته باشد و در صورت مشاهده تخلف، گزارش خود را به منابع طبیعی یا محیط زیست ارائه دهد تا آن‌ها نیز گزارشات را در اختیار قوه قضائیه قرار دهند.

چنین اظهار نظرهایی در شرایطی عنوان می‌شود که معدن‌کاوی‌های غیرقانونی موضوعی است که تبعات زیادی برای محیط زیست دارد و همواره کارشناسان نسبت به آن هشدارهای جدی داده اند.

 به طور نمونه می‌توان به تصاویری از اعتراضات گسترده مردم روستای چلاو, سنگ‌چال, فیل‌بند به همراه فعالان محیط زیست استان مازندران در بهمن ماه سال گذشته اشاره کرد که در مخالفت با معدن‌کاوی‌های وزارت صنعت و معدن در مناطق حفاظت شده جنگل‌های هیرکانی در شبکه‌‌های اجتماعی پخش شد.

در آن مردم منطقه فعالیت‌های معدنی در این منطقه را به قیمت نابودی جنگل‌ها و محیط زیست منطقه می‌دانستند.

آنچه که به گفته محمدرضا محبوب‌فر، کارشناس وقت محیط زیست و توسعه پایدار به واسطه فعالیت‌های معدنی وزارت صنعت و معدن بدون دریافت مجوز از سازمان محیط زیست در مناطق حفاظت شده جنگل‌های هیرکانی بوده است. 

در این منطقه به منظور معدن‌کاوی، کوه‌های حفاظت شده در منطقه چلاو و در جاده هراز به وسیله مواد منفجره در حد وسیعی تخریب شده است.

این موارد همگی گوشزد می‌کند در این فرایند از ابتدا همچنین بعد از اخذ مجوز باید تدابیر ویژه جهت نظارت بر فعالیت معادن مدنظر قرار گیرد، چرا که حفاظت ازمحیط زیست به معنای حفاظت از سلامت آن و سلامت تمامی جانداران از جمله انسان است.

آنچه که نشان از ضرورت توجه ویژه به بحث نظارت در این حوزه از صنعت دارد.