فرسایش و شوری از دیگر چالش‌های جدی خاک‌های کشور، رییس موسسه تحقیقات خاک و آب کشور در حاشیه تور رسانه‌ای دانش بنیان سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در گفتگو با خبرنگاران گفت: مطالعات انجام شده نشان می‌دهد با گذشت هر یک ساعت ۱.۲ هکتار از اراضی مرغوب و با کاربری کشاورزی از چرخه تولید خارج و تغییر کاربری داده می‌شود.

به گزارش پارسی پرس: رضوانی – کرج: دکتر هادی اسدی رحمانی با بیان اینکه در هر سال بیش از ۱۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی در کشور تغییر کاربری داده می‌شود، افزود: یکی از جدی‌ترین تهدیدهایی که در دهه‌های اخیر موجودیت اراضی کشاورزی با آن مواجه شده تغییر کاربری اراضی است و بر اساس مطالعه ای که در موسسه تحقیقات خاک و آب انجام شده در طی ۴۵ سال (۱۳۴۵-۱۳۸۰) حدود ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی اطراف ۶ کلانشهر کشور تغییر کاربری داده شده است.

وی با اشاره به اینکه این تغییر کاربری‌ها به بهانه‌های مختلفی همچون اجرای پروژه‌های آب، صنعت، معدن و مسکن انجام می‌شود که یک زنگ خطر مهم برای تولید کشور است، ادامه داد: امنیت غذایی و پایداری سرزمین در گرو خاک و آب بوه و در طول تاریخ نیز تمدن‌های بشری وابستگی کامل به خاک و آب داشته‌اند.

اسدی رحمانی با بیان اینکه از وسعت حدود ۱۶۵ میلیون هکتاری سرزمین ایران، خاک‌های با قابلیت کشاورزی حدود ۲۵ میلیون هکتار تخمین زده می‌شود اما فقط ۱۸.۵ میلیون هکتار در چرخه کشاورزی قرار دارد، سالانه فقط در حدود ۱۴ میلیون هکتار از اراضی کشاورزی کشور عملیات کشت انجام می‌شود و مابقی آیش باقی می‌ماند. ضمن اینکه منابع آب ایران به ۲ صورت سطحی و زیرزمینی است و میانگین بارندگی در ایران ۲۱۵ میلیمتر است که سالانه حدود ۳۵۴ میلیارد مترمکعب آب را تولید می‌کند.

رییس موسسه تحقیقات خاک و آب کشور گفت: از این میزان آب تولیدی ۲۴۶ میلیارد مترمکعب به صورت تبخیر از دسترس خارج شده و ۱۰۸ میلیارد مترمکعب به صورت رواناب سطحی جاری می‌شود با این حال فقط ۸۱ میلیارد مترمکعب از این جریان سطحی آب در کشور قابل بهره‌برداری است که ۷۵ میلیارد مترمکعب آن در کشاورزی مصرف می‌شود.

وی با اشاره به اینکه تمام ذخایر آب زیرزمینی کشور ۵۰۰ میلیارد مترمکعب تخمین زده می‌شود که از این مقدار بر اساس برآوردهای انجام شده حدود ۱۳۵ میلیارد مترمکعب مصرف شده است،افزود: دست کم ۱۱ مورد از اهداف توسعه پایدار به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به خاک وابسته است.

به همین منظور فاصله سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۴ را دهه خاک نامگذاری کرده‌اند.

اسدی رحمانی با بیان اینکه منابع آب و خاک کشور با تهدیدهای جدی روبرو است، افزود: تغییرات اقلیمی و کاهش بارش‌ها در کشور موجب ایجاد دوره‌های خشکسالی شده به نحوی که توسعه کشاورزی در کشور در دهه‌های اخیر و افزایش برداشت از منابع زیرزمینی سبب تراز منفی قابل توجه در این خصوص شده وعلاوه بر کاهش کمیت منابع آبی در کشور شوری منابع آب‌های زیرزمینی را نیز افزایش داده و کیفیت آن را تحت تاثیر قرار داده است.

رییس موسسه تحقیقات خاک و آب کشورخاطرنشان کرد: فرسایش نیز از چالش‌های جدی در حوزه خاک است به طوریکه سالانه ۱۶.۵ تن در هکتار فرسایش خاک تخمین زده شده که تهدیدی جدی برای خاک‌های کشور به ویژه اراضی زیر کشت دیم محسوب می‌شود.

علاوه بر این برداشت عناصر غذایی خاک توسط محصولات کشاورزی از یک سو و عدم تامین کودهای مورد نیاز کشور (به ویژه انواع فسفری و پتاسیمی) موجب تخلیه بنیه عناصر غذایی خاک شده است به طوریکه بر اساس داده‌ها از طرح پایش خاک حدود ۷۰ درصد از خاک‌های کشور دچار کمبود فسفر و ۳۵ درصد از این خاک‌ها دچار کمبود پتاسیم و ۵۰ درصد نیز کمبود آهن و روی دارند که این امر به شدت باروری خاک، تولید محصولات کشاورزی و امنیت غذایی را با مخاطره روبرو می‌کند.
حضور در مزرعه تحقیقاتی و آشنا شدن با آخرین دستاوردهای یک شرکت دانش بنیان در تولید چهار رقم بذر هیبرید بادمجان و کار تحقیقاتی بر روی تولید بذر هیبرید فلفل دلمه‌ای و انواع فلفل و گوجه فرنگی و حضور در مرکز رشد، بازدید ازبخش های تحقیقات شیمی و فیزیک خاک و فناوری کود، بخش تحقیقات بیولوژی و بیوتکنولوژی خاک، بخش تحقیقات شیمی و حاصلخیزی و تغذیه گیاه از دیگر برنامه‌های تور یک روزه رسانه‌ای این سازمان بود.