شوک بزرگ جنگ اوکراین و گرانی در دنیا، درآخرین چشم انداز بازار کالاهای اساسی، بانک جهانی به این موضوع می‌پردازد که جنگ اروپا چگونه تولید و تجارت این‌گونه فرآورده‌ها را مختل کرده است؛ به‌ویژه کالاهایی که روسیه و اوکراین صادرکنندگان اصلی آن هستند، از جمله حامل‌های انرژی، کودهای شیمیایی و غلات.

به گزارش پایگاه خبری پارسی پرس به نقل از اخبار سبز کشاورزی؛ دکتر علاءالدین آیت الله‌زاده| این افزایش قیمت‌ها به‌دلیل افزایش تقاضای خریداران و قطع صادرات از اوکراین و روسیه و همچنین محدودیت‌های عرضه مرتبط با اشغال خاک اوکراین توسط روسیه است.

جنگ در اوکراین و افزایش  قیمت کالاهای اساسی در دنیا

تأثیر بالقوه جنگ در اوکراین بر بازارهای کالا به دو صورت اتفاق افتاده است: تأثیر فیزیکی محاصره و تخریب ظرفیت تولید و تاثیر آن بر تجارت و تولید پس از تحریم‌ها.

این تحریم‌ها پیامدهای جهانی عمده‌ای دارد، به‌ویژه که روسیه و اوکراین بسیاری از کالاهای اساسی و مورد نیاز جهان را تامین و صادر می‌کنند.

روسیه بزرگ‌ترین صادرکننده گندم، انواع فولاد و فلزات رنگی، گاز طبیعی و نیکل در جهان است و سهم قابل توجهی از صادرات زغال سنگ، نفت خام و آلومینیوم تصفیه شده را به خود اختصاص داده است.

از طرفی روسیه و بلاروس تامین کنندگان مهم کودهای شیمیایی هستند. اوکراین صادرکننده کلیدی کالاهای غذایی مانند گندم و روغن تخمه آفتابگردان است.

اتحادیه اروپا (EU) و برخی از بازارهای نوظهور و اقتصادهای در حال توسعه (EMDE) ممکن است به شدت تحت تأثیر اختلالات تجاری قرار گیرند.

اتحادیه اروپا سهم قابل توجهی از انرژی خود را از روسیه وارد می کند که شامل گاز طبیعی (۳۵ درصد)، نفت خام (۲۰ درصد) و زغال سنگ (۴۰ درصد) می شود.

به نوبه خود، روسیه برای صادرات خود به اتحادیه اروپا وابسته است و حدود ۴۰ درصد نفت خام و گاز طبیعی آن به اتحادیه اروپا صادر می‌شود و بسیاری ازکشورهای در حال توسعه به شدت به تامین مواد غذایی از روسیه و اوکراین  وابسته هستند.

جنگ در اوکراین شوک بزرگی به بازارهای کالا های اساسی وارد کرده است

جنگ در اوکراین باعث اختلال ‌کاهش جدی در صادرات انرژی روسیه شده است.

چندین کشور از جمله کانادا، اتحادیه اروپا، ژاپن، بریتانیا و ایالات متحده، واردات برخی یا همه محصولات انرژی روسیه را ممنوع کرده‌اند.

چندین شرکت بزرگ نفتی بین‌المللی اعلام کردند که فعالیت خود را در روسیه متوقف خواهند کرد، در حالی که بسیاری از بازرگانان تصمیم گرفتند نفت روسیه را تحریم کنند.

در نتیجه، قیمت اورال (معیار قیمت نفت روسیه) پس از شروع تهاجم به اوکراین بیش از ۳۰ دلار در هر بشکه زیر قیمت نفت برنت سقوط کرد.

در بلندمدت خروج شرکت‌های نفتی از روسیه و کاهش دسترسی به سرمایه‌گذاری و فناوری احتمالاً تأثیر منفی دائمی بر تولید انرژی این کشور خواهد داشت.

بازار کود در معرض اختلال در عرضه است. بازار جهانی کود قبل از جنگ تحت فشار شدیدی قرار داشت، زیرا کودهای مبتنی بر نیتروژن از گاز طبیعی یا زغال سنگ در مورد چین تولید می‌شوند و قیمت گاز طبیعی در سال ۲۰۲۱ افزایش یافته بود و قیمت برخی از کودها را به پایین‌ترین حد خود رساند.

بالاترین سطح از سال ۲۰۱۰. اتحادیه اروپا در ژوئن ۲۰۲۱ و پس از آن کانادا، بریتانیا و ایالات متحده در آگوست ۲۰۲۱ تحریم‌هایی را علیه بلاروس اعمال کردند.

در اوایل ماه مارس، وزارت صنعت روسیه اعلام کرد که به طور موقت صادرات کود را به حالت تعلیق در می آورد.

این اعلامیه به دنبال ممنوعیت قبلی نیترات آمونیوم به منظور تضمین عرضه به کشاورزان داخلی صورت گرفت.

چین همچنین صادرات اوره و فسفات را تا ژوئن ۲۰۲۲ به حالت تعلیق درآورده است تا از عرضه کافی برای تولید مواد غذایی داخلی اطمینان حاصل کند.

کمبود کودها می تواند منجر به کاهش عملکرد کشاورزی و تولید به ویژکشورهای در حال توسعه منجرشود

روسیه و اوکراین در سال های اخیر حدود یک چهارم صادرات جهانی گندم را به خود اختصاص داده‌اند.

صادرات گندم از اوکراین به دلیل بسته شدن تمام بنادر اوکراین در دریای سیاه متوقف شده است که حدود ۹۰ درصد از صادرات گندم اوکراین را شامل میشود. این اختلال به دلیل محاصره ایجاد  و به همین دلیل زمینه کمتری برای انحراف وجود دارد.

 مقادیر محدودی از صادرات گندم با استفاده از کریدورهای ریلی و جاده ای از اوایل مارس ۲۰۲۲ آغاز شد. اما تاکنون، صادرات گندم روسیه تحت تأثیر قرار نگرفته است.

اختلال در صادرات گندم از اوکراین قبلاً چندین کشور واردکننده به ویژه در خاورمیانه و شمال آفریقا از جمله مصر و لبنان را تحت تأثیر قرار داده است.

در نتیجه، چندین کشور اقدامات سیاست تجاری را معرفی کرده‌اند (یا اعلام کرده اند) که صادرات گندم را کاهش یا ممنوع می کند.

بانک جهانی