موضوع نرخ خوراک چند سالی است که در کشور ما به بحث اصلی واحدهای پتروشیمی تبدیل شده و سرمایه گذاری در این حوزه را تحت الشعاع قرار داده است.

مولود حاجی زاده: کاهش قیمت جهانی نفت، تاثیر خود را بر محصولات پتروشیمی گذاشته و طی ماههای اخیر تنزل قیمتها در این بازار را به همراه داشته است. در این میان موضوع تعیین نرخ خوراک پتروشیمی ها که چند ماهی است میان دولت و مجلس جریان دارد، حساسیت بیشتر واحدهای پتروشیمی در شرایط کنونی را برانگیخته است.
در چنین شرایطی تولیدکنندگان معتقدند که افت بیشتر قیمت نفت و محصولات پتروشیمی، نرخ خوراک طوری تعیین شود که سرمایه گذاری و سودآوری این واحدها را بیش از پیش تحت الشعاع قرار ندهد. در این خصوص “سید حامد واحدی”، رئیس کمیسیون انرژی اتاق تهران در گفت و گو با صدای اقتصاد از اعداد و ارقام مناسب برای تعیین نرخ خوراک در شرایط کنونی می گوید. او معتقد است که باید دولتی ها هر چه سریعتر در این خصوص تصمیم گیری کرده و نرخی متناسب با شرایط کنونی برای خوراک پتروشیمی ها تعیین کنند. مشروح این گفت و گو را اینجا می خوانید؛

*موضوع تعیین نرخ خوراک پتروشیمی ها به ماجرایی دنباله دار تبدیل شده که به رغم اهمیتش، همچنان تصمیم نهایی در خصوص آن گرفته نشده. پیش از این نرخ خوراک 13 سنت تعیین شد که خب این نرخ با خواسته برخی تولیدکنندگان فاصله داشت. در حال حاضر و باتوجه به نوسانات قیمت جهانی نفت، نرخ پیشنهادی تولیدکنندگان برای نرخ خوراک چقدر است؟
موضوع نرخ خوراک چند سالی است که در کشور ما به بحث اصلی واحدهای پتروشیمی تبدیل شده و سرمایه گذاری در این حوزه را تحت الشعاع قرار داده است. بدون شک تا زمانی که این صنعت ارزشمند که در کشور ما از مزیت نسبی هم برخوردار است را سودآور نکنیم، بخش خصوصی نمی تواند در این بخش سرمایه گذاری کند.
سال گذشته نرخ خوراک را 13 سنت تعیین کردند که ما با این نرخ مخالف بودیم. این نرخ باید به نوعی تعیین شود که انگیزه لازم برای سرمایه گذاری در این بخش را حفظ کند.

* در حال حاضر نرخ مناسب چقدر است؟
هم اکنون نرخ مناسب برای خوراک پتروشیمی ها، نرخی کمتر از10 سنت است. تصور میکنم اگر این نرخ برمبنای فرمولی که در نظر گرفته شده، تعیین شود، نرخ مورد نظر زیر 10 سنت بسته خواهد شد. این از آن روست که اعلام کردند این نرخ برمبنای میانگین وزنی خواهد بود.
در این بین اما مسئله ای وجود دارد و آن اینکه؛ مجلس دولت را موظف کرد که تعیین نرخ مورد نظر توسط سه وزارتخانه اقتصاد، صنعت و معدن و نفت مورد بررسی قرار گیرد. سال گذشته وزارت نفتی ها نظرشان تعیین نرخ در حدود 18 تا 20 سنت بود. در حال حاضر هم نگرانی ما از آن است که مبناهایی همچون سال قبل در وزارت نفت مورد نظر قرار گیرد و این سه وزارتخانه نتوانند در تعیین این نرخ با هم هماهنگی داشته باشند.

*یعنی در این شرایط احتمال تعیین نرخ خوراک 18 و 20 سنتی وجود دارد؟
باتوجه به فرمولی که در این زمینه تعیین شده، خیلی بعید است. برمبنای این فرمول، احتمالا نرخ خوراک زیر 10 سنت تعیین شود. قطعا این نرخ پایین تر از سال قبل خواهد بود.

*نرخ زیر 10 سنت اهداف توسعه ای و سرمایه گذاری صنعت پتروشیمی را عملی می سازد؟
قطعا باتوجه به کاهش قیمت محصولات پتروشیمی در دنیا، لازم است که نرخ خوراک حتی بیشتر از آنچه که در فرمول مورد نظر مجلس آمده، کاهش یابد. این نرخ باید به نوعی تعیین شود که بتواند سودآوری پتروشیمی ها را افزایش دهد. وهم از حالت کنونی نجات داد.

*مسئله ای که بعد از کاهش قیمت جهانی نفت و افزایش نسبی نرخ دلار در یکی دو ماه قبل رخ داد، کاهش محدود عرضه پتروشیمی ها در داخل و افزایش تمایلشان به صادرات بود. این مسئله را تایید میکنید؟
میزان عرضه تولیدات هم برای بازار داخل و هم خارج، در قالب یک بسته مشخص است. همیشه تمایل واحدهای پتروشیمی به صادرات محصولاتشان وجود داشته اما از سوی دیگر باید به این مسئله هم توجه داشت که نیاز بازار داخل محدود است. در حال حاضر حدود 10 تا 20 درصد کل تولیدات پتروشیمی در بازار داخل عرضه و مصرف می شود و مازاد آن باید صادر شود. براین اساس با افزایش تولید پتروشیمی ها، باید موضوع صادرات را هم جدی گرفت.

*باتوجه به کاهش قابل ملاحظه قیمت نفت در بازارهای جهانی، چشم انداز بازار محصولات پتروشیمی را چطور می بینید؟
قطعا کاهش قیمت نفت، آرام آرام تاثیرش را بر قیمت محصولات پتروشیمی گذاشته است. به طور دقیق نمی توان گفت که میزان تاثیرگذاری بر محصولات پتروشیمی چقدر بوده زیرا تاثیرپذیری محصولات مختلف کاملا متفاوت است. اما موضوع اینجاست که باید برای بازگرداندن قیمت نفت به نرخ های قبل تلاش کرد. اگر همین روند نزولی قیمت نفت ادامه یابد، شرایط خوبی پیش رو نخواهیم داشت.