اولین موزه مبل خاورمیانه،در تیر ماه سال 91 با حضور علی انصاری، رئیس انجمن صنفی مبلمان و دکوراسیون و نمایندگانی از سفارت‌خانه‌های اتریش و ایتالیا درحالی در بازار مبل ایران افتتاح شد که تلاش داشت با گشودن دریچه ای به آینده صنعت مبلمان و معرفی این توانمندی در کشور ، ویترین مستندی باشد از گذشته و هنرنمایی درودگرانی که دستان توانمند آنها هنر را به صحنه زندگی کشانده است، هنری که نه بر قاب دیوارها و ظرف هایی برطاقچه خاک بگیرد و از میان برود، هنری که بهمیشه در همه مکان های خانوادگی، اجتماعی ، ملی و فراملی هم قابل لمس و هم قابل استفاده است و این است مزیتی که هنر صنعت مبلمان را از دیگر هنرها متمایز می کند.

 

موزه مبل ایران فرزند نوپایی است که کوله باری سنگین از تاریخ چند هزار ساله را به دوش می کشد، هنوز قد نکشیده است اما وجود آثار ناب و خاص در این موزه تماشایش را جذاب می کند، فقط آنچه کار دیدن موزه را سخت می کند اینکه مدام دوست داری بر روی مبل ها و صندلی ها بنشینی و نمی توانی!

رئیس انجمن صنفی مبلمان و دکوراسیون هدف از تاسیس این موزه را نمایش هنر صنعت‌گران ایران، معرفی سابقه تاریخی غنی کشور در این زمینه، هویت بخشی به هنر و صنعت مبلمان و ارائه طرح‌های بومی در هنر و صنعت مبلمان کشور عنوان کرده بود و اکوپارس یک بعد از ظهر زمستانی را مهمان این موزه بود.

انصاری در خصوص مکان در نظر گرفته شده برای موزه مبل گفته بود: قرارگیری این موزه در کنار مرکز خرید و فروش مبلمان علاوه بر آنکه فرصت آشنایی خریداران با تاریخ این هنر در کشور را فراهم می‌کند، سبب می‌شود تولیدکنندگان و پژوهشگرانی که عموماً در این منطقه فعال هستند امکان دست‌یابی به این موزه را داشته باشند و انصافا در نگاه تجاری و اقتصادی مکان نمایی چنین موزه ای بسیار دقیق و به جا بوده است.

می گویند کهن ترین نمونه ی یافت شده از صندلی در ایران، در نقش برجسته ای از دوره ایلامی حکاکی شده است (هزاره دوم پیش از میلاد). این نقش برجسته تصویر یکی از پادشاهان ایلامی به نام “شیلهک این شوشیناک” را در حال اهدای یک شیء به دخترش نشان می دهد. که در آن پادشاه ایلامی بروی یک صندلی که لبه تکیه گاه آن گرد و به حالت برگشته می باشد و پایه های آن به شکل سم یک حیوان نشان داده شده، نشسته است.

همچنین نمونه های فراوانی از مدل های کوچک تختخواب در کاوشهای باستان شناسی منطقه شوش بدست آمده، که معمولا همگی آنها دارای یک صفحه مستطیل شکل ساده با چهارپایه کوتاه بوده و از جنس گل و سفال ساخته شده اند و نمونه هایی از تخت های مورد استفاده در دوران ایلامی در هزاره سوم ق.م را نشان می دهند .

از دوره ایلامی تا روزگار ورود اسلام به ایران، استفاده از این ابزار رایج در نزد دولتهای هخامنشی، اشکانی و ساسانی رایج شد. با شروع دوره اسلامی، میز و صندلی‌ها کم کم جای خود را به تخت‌هایی با پایه هایی بزرگ و بلند که از سه طرف کناره داشتند، دادند. از نمونه های مشهور آن می توان به تخت طاووس و تخت مرمر اشاره کرد. رفته رفته از دوره ی قاجار به بعد، استفاده از مبلمان در خانه های مردمان عادی نیز راه یافت.

هومن رهبر – مسئول روابط مومی موزه، موزه ی مبل ایران را موزه ای در نوع خود منحصر به فرد دانسته و گفت: «تلاش بسیاری صورت گرفته تا برترینهای یک رشته ی تخصصی گردآوری شود و این مجموعه جایگاهی برای پژوهش و مطالعه و گردآوری آثار برتر باشد.»

خانم احمدی کارشناس و مسئول راهنمای موزه  ضمن همراهی در بازدید خبرنگار و عکاس اکوپارس با اشاره به رایگان بودن بازدید از موزه و استفاده از خدمات جانبی آن ب می گوید: «بیشتر آثاری که در اینجا می بینید گردآوری شده از خود هنرمندانی است که آثارشان را به موزه اهدا کرده اند. همچنین در مواردی ماکت­هایی از آثار موجود در موزه ­های دیگر ساخته و به نمایش گذاشته شده است. ما امیدواریم که بتوانیم کارهای بهتر و بیشتری را به نمایش بگذاریم و حتی تلاشمان بر این است تا بتوانیم اصل آثار را از جاهای دیگر گرفته و در موزه به نمایش بگذاریم.

رهبر می افزاید: باید آگاهی رسانی هایی انجام شود تا افرادی که آثار هنری عتیقه اعم از چوب و … دارند، به نام خودشان (حتی به صورت موقت) در این موزه به نمایش بگذارند.

یکی از اهداف ایجاد این موزه آن است که تمامي مردم اعم از بهره برداران، علاقه مندان، گردشگران، اساتيد، پژوهشگران، دانشجويان و به طور کلي کلیه مخاطبین اين عرصه و رشته هاي مرتبط، در راستاي افزایش سطح کمي و کيفي توليدات داخلي و صنعتگران و تولید کنندگان نیز در جهت تقويت جايگاه صادرات مبل ايراني گام بردارنداما همچنین یکی دیگر  از اهداف موزه مبل ایران شناسایی مخاطبین خاص بوده است. 

رهبر که همزمان مسئولیت کتابخانه موزه را عهده دار است می گوید: در کنار این فعالیتها، در موزه یک کتابخانه ی تخصصی نیز دایر شده که عضویت و استفاده از منابع آن به صورت رایگان است.

ما با گروههای مختلفی از دانشگاههای گوناگون مکاتباتی را انجام داده ایم.
به ویژه با دانشگاههایی که به بحث هنر و صنعت می پردازند و یا سرفصل هنرهای سنتی و چوب را در رشته های خود تدریس می کنند. از آنها دعوت کرده ایم تا هم از این موزه بازدید تخصصی داشته باشند و هم بتوانند کلاسهای درسشان را در اینجا دایر کنند. به جهت اینکه موزه مبل می تواند فصل مشترکی بین آموزش، تولید، توزیع، فروش و دانش بیشتر باشد. دانشجویانی که به این مجموعه بیایند، به طور تخصصی هم با تاریخچه ی این صنعت آشنا می شوند و هم با تولیدکنندگانی که در 3 مجموعه بازار مبل فعالیت دارند، بیشتر آشنا می شوند.»

وی تصریح کرد: نشست با پیشکسوتان این رشته و ایجاد یک پاتوق علمی برای آنها را از برنامه های آتی موزه است.

وی درباره کاربرهای اقتصادی موزه خاطر نشان می کند: با کاربری ای که این منطقه دارد، اختصاص یک چنین فضایی اگر به یک طرح درآمدزا اختصاص داده می شد برای شخص سرمایه گذار بهتر و به صرفه تر بود. اما ایشان یک نگاه پژوهشگرانه داشتند و می خواستند مردم را به این مساله ترغیب کنند. همچنین یک برنامه ریزی انجام گرفته تا در حاشیه اتوبان ساوه شهرک تخصصی ساخت چوب (شهرک زرندیه) ایجاد شود. در این مکان به طور تخصصی ساخت مبلهای ایرانی در دستور کار قرار گرفته است، تا ما دیگر در صنعت مبل وابسته به واردات از خارج از کشور نباشیم و حتی بتوانیم صادراتی قوی داشته باشیم.»

رهبر با اشاره به ایجاد رشته ی تخصصی دکوراسیون داخلی و چوب در دانشگاه جامع علمی کاربردی، می گوید:اولین سری دانشجویان این رشته، ماه گذشته فارغ التحصیل شدند و در همین موزه نشستی برای آنها برگزار شد و از آنان تقدیر به عمل آمد. آقای انصاری هم در این نشست به آنها اطمینان خاطر دادند که از توانمندیهایشان در بازار کار بهره گرفته خواهد شد.

آقای رهبر، مسئول کتابخانه، درباره ی انگیزه ایجاد این واحد و کتابهای موجود در آن به ایران بزرگ گفت: «تلاش بر این بوده تا کتابهای تخصصی این رشته گردآوری شوند. در حال حاضر 450 جلد کتاب در کتابخانه موجود است. عمومی ترین آنها درباره ایران باستان، باستان شناسی، موزه داری و معرفی موزه های ایران می باشند. گروه دیگر کتابهایی هستند که به تاریخ هنر ایران و تاریخ هنر جهان می پردازند. گروه بعدی اطلاعاتی درباره معماری و دکوراسیون داخلی را در بر می گیرند. کتابهایی درباره فیزیک چوب، شیمی چوب و موزه داری نیز در این کتابخانه موجود است. و به طور تخصصی تر کتابهایی درباره صنعت مبلمان و دکوراسیون داخلی داریم. در این زمینه ها کتابی بیشتر از این در بازار برای تهیه وجود نداشت. و اگر در فاز بعدی کتابهایی به این مجموعه اضافه شوند، کتابهای لاتین خواهند بود.»

در این موزه بر اساس طرح محتوایی در گذری از زمان، هنر صنعت مبلمان ایران زمین در دوره های مختلف تاریخی ارائه شده و تغییرات ساختاری و بنیادین در طراحی اصیل ایرانی در طول تاریخ را می توان مشاهده نمود.

تماشای تخت طاووس برای آنها که تصور می کنند این نام تنها نام سابق یکی از اصلی ترین خیابان های تهران بوده است خالی از لطف نیست. تخت ارزشمند و گرانقیمتی که حتی ماکت آن در موزه شما را به شگفتی وا می دارد.

تخت هایی با ارزشمند ترین جواهرات زینتی جهان که در عالم بی نظیر هستند و اصل آنها در موزه جواهرات ملی به عنوان سرمایه ملی کشور نگهداری می شود.

تخت طاووس، تخت خورشید، صندلی امام خمینی (ره) و میز بسیار گرانقیمت و با ارزش ترنم رضوان بخشی از جذابیت های این موزه دیدنی است که گشتی یک ساعته در آن  یک عمر تاریخ را به تجربیات ما اضافه می کند.