در حالی که این امر مستلزم یک دید علمی و واقع‌بینانه است. نگاه کارشناسی و واقع‌بینانه درباره واقعیتی که در جامعه ما وجود دارد. 

در گذشته مسئولان فکر می‌کردند که با سیاست‌های تنظیم خانواده می‌توانند جمعیت را کاهش دهند. الان هم تصور می‌کنند که با اصلاح آن می‌توانند آن را افزایش دهند. در صورتی که این‌گونه نیست. باید توجه کرد که روند رشد یا کاهش جمعیت تابع قوانین خودش است. این‌که شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی فراهم شده باشد، نمی‌توانیم با اصلاح سیاست‌های تنظیم خانواده جمعیت را افزایش یا کاهش دهیم. در حال حاضر دقیقا به دلیل بهبود شرایط اجتماعی، بالا رفتن سطح تحصیلات، افزایش شهرنشینی در جامعه تغییراتی ایجاد شده که موجب کاهش رشد جمعیت بوده است. 

مسئولان به جای این‌که به فکر کمیت زندگی باشند باید به کیفیت زندگی‌ها توجه کنند. در گذشته تصور این بود که زندگی تنها ازدواج و فرزندآوری است، ولی الان چنین تفکری در جامعه حاکم نیست. جوانان می‌خواهند از زندگیشان لذت ببرند. سطح تحصیلات خود را بالا ببرند و زندگی را کیفی ببینند. به نوعی خانواده و فرزندآوری دردسر شده است؛ بنابراین تا می‌توانند آن را به تعویق می‌اندازند. پارامتر‌هایی مثل تحصیلات، شهرنشینی در کیفیت زندگی اثر داشته و باعث شده جمعیت خود به خود کاهش پیدا کند. بسیاری از جوانان ما دیگر حاضر نیستند آسایشان را درگیر فرزند کنند. اگر بتوانند ازدواج را و اگر نه بچه‌دار شدن را به تعویق می‌اندازند؛ پس می‌توان گفت که این اقدامات فایده‌ای ندارد. 

*جامعه‌شناس

سعید معیدفر*