بخش اول : معرفي

ميگا يكي از اعضاي بانك جهاني مي باشد كه در سال 1988 بمنظور تشويق سرمايه گذاريهاي مستقيم خارجي در كشورهاي در حال توسعه با هدف فقرزدايي و بهبود كيفيت زندگي مردم در آن كشورها تاسيس گرديد. ميگا يك آژانس بين المللي است كه 164 كشور جهان عضو آن مي باشند و همين ساختار سازماني بين المللي است كه به آن قابليت منحصر بفردي بخشيده است و ميگا را قادر ساخته است تا در برابر اقدامات دولتي كشورهاي ميزبان كه همواره بعنوان خطري در مسير سرمايه گذاري خارجي وجود دارد چتر حمايتي وسيعي را بگستراند و ضريب اطمينان سرمايه گذاران را افزايش دهد. كاركنان ميگا از 45 كشور جهان انتخاب شده اند و در مجموع به 30 زبان مختلف صحبت مي كنند. اين افراد تجربه هاي فراواني در امور بيمه اي و سرمايه گذاري دارند و در زمينه هاي بانكداري ، سياستهاي زيست محيطي ، ماليه ، حقوق بين الملل و حل و فصل دعاوي تبحر فراوان دارند. يكي از اعضاي ميگا كشور ج.ا.ايران مي باشد كه در 26 آذر 1382 (17 دسامبر 2003) بطور رسمي به جمع اعضاي آن پيوست.

بخش دوم : خدمات ميگا

الف – صدور ضمانتنامه سرمايه گذاري

ميگا بمنظور بهبود روند سرمايه گذاري مستقيم خارجي ، با ارائه بيمه ريسكهاي سياسي ( ضمانتنامه ) به نفع سرمايه گذاران و تامين كنندگان مالي سرمايه گذاريها و نيز تشويق صدور سرمايه به كشورهاي در حال توسعه اقدام به صدور ضمانتنامه سرمايه گذاري مي نمايد

ريسكهاي تحت پوشش: ميگا سرمايه گذاريهاي واجد شرايط را در برابر ريسكهايي همچون محدود يت در انتقال، سلب مالكيت ، نقض قرارداد و جنگ و خشونتهاي داخلي تضمين مي نمايد.

سقف پوشش: در خصوص سرمايه گذاريهاي نقدي ، حداكثر %90 ارزش سرمايه بعلاوه %450 ارزش آن جهت پوشش عوايد ناشي از سرمايه گذاري. براي وامها و تضمينات آنها، %95 ارزش اصل وام بعلاوه 135% ارزش اصل وام جهت پوشش بهره متعلقه مندرج در قرارداد وام.

متقاضيان واجد شرايط: متقاضي بايد شهروند يكي از كشورهاي عضو بوده و از اتباع كشور ميزبان نباشد. همچنين در صورتيكه شهروند كشور ميزباني كه عضو ميگا مي باشد سرمايه نقدي سرمايه گذاري خود را از يكي از كشورهاي د يگر عضو ميگا (خارج از كشور خود) تامين مي نمايد، تحت پوشش ضمانتنامه سرمايه گذاري قرار مي گيرد. موسسات مالي و شركتهايي كه دفاتر آنها در يكي از كشورهاي عضو ثبت گرد يده باشد و اقدام به سرمايه گذاري در كشوري خارج از كشور خود نمايند واجد شرايط پوشش خواهند بود. شركتهاي دولتي نيز در صورت سرمايه گذاري خارجي چنانچه در منافع اقتصادي سرمايه گذاري مذكور سهيم باشند ، تحت پوشش قرار مي گيرند.

سرمايه گذاريهاي واجد شرايط: سرمايه گذاريهايي كه داراي شرايط زير باشند واجد شرايط پوشش خواهند بود:

سرمايه گذاريهاي جديد – توسعه سرمايه گذاري موجود – مدرنيزه سازي سرمايه گذاري موجود- اصلاح ساختار مالي سرمايه گذاري موجود- سرمايه گذاريهايي كه حداقل سه سال بطول مي انجامند- سرمايه گذاريهايي كه در جهت نيل به اهداف توسعه كشور ميزبان باشند – سرمايه گذاريهايي كه شرايط ميگا در خصوص محيط زيست ، نيروي كار و عدم وجود فساد مالي را رعايت نمايند و از نظر اقتصادي و مالي نيز توجيه پذير باشند.

بخشهاي واجد شرايط پوشش سرمايه گذاري:

سرمايه گذاري در بخشهايي همچون بخشهاي مالي ، زيرساختي ، نفت و گاز، معدن ، مخابرات ، خدمات ، كشاورزي و توليدي واجد شرايط پوشش ميگا مي باشند. ضمناً سرمايه گذاري در بخشهايي همچون صنايع توليد و عرضه دخانيات ، سرمايه گذاريهاي مخاطره آميز و پر ريسك، توليد و عرضه داروهاي غير قانوني ، صنايع نظامي و ساير موارد منافي با شئونات اخلاقي نيز تحت پوشش قرار نمي گيرند.

ب – همكاري با ساير شركتهاي بيمه اي دولتي و خصوصي :

ميگا همكاري بسيار نزد يكي با ساير شركتهاي بيمه اي اعم از دولتي و خصوصي در زمينه هاي ذ يل دارد:

بيمه اتكايي: در صورتيكه شركتهاي بيمه اي اقدام به صدور بيمه نامه سرمايه گذاري با رعايت استانداردهاي ميگا از جمله استانداردهاي نيروي كار و محيط زيست نمايند ، ميتوا نند از پوشش اتكايي ميگا استفاده كنند.

بيمه مشترك: يكي از برنامه هاي ميگا طراحي و ارائه ” برنامه پوشش بيمه اي مشترك” مي باشد. هدف از اين طرح تشويق شركتهاي بيمه اي بمنظور ارائه پوشش ريسكهاي سياسي مي باشد. در چارچوب اين برنامه ، قرارداد ضمانتنامه توسط ميگا بررسي و ارائه مي گردد. در اينگونه بيمه نامه هاي ميگا بعنوان بيمه گر اصلي عمل مي نمايد ولي نهايتاً بخش كوچكي از بخش تضمين شده را پوشش مي دهد و حجم وسيعي از آن بين ساير بيمه گران تقسيم مي گردد.

ج – ارائه كمكهاي فني و خدمات مشاوره اي :

ميگا بمنظور تقويت سرمايه گذاري شركتهاي متوسط در كشورهاي در حال توسعه عضو، از طريق تجهيز شركتهاي مذكور به ابزار، فن آوري و مهارتهاي كاري ، اطلاعات مربوط به فرصتهاي سرمايه گذاري ، شرايط سرمايه گذاري و معرفي شركاي تجاري مناسب، به افزايش و بهبود روند سرمايه گذاري خارجي كمك مي نمايد.

بخش سوم : نحوه اخذ ضمانتنامه ميگا

متقاضي قبل از شروع سرمايه گذاري جديد خود بايد فرم درخواست اوليه ضمانتنامه را تكميل و براي ميگا ارسال نمايد. متقاضي ضمانتنامه ميتواند با مراجعه به سايت اينترنتي http://www.miga.org/screens/infokits/infokits.html فرم درخواست اوليه را تكميل نمايند. كارشناسان ميگا ظرف 48 ساعت در خصوص واجد شرايط بودن پروژه جهت صدور ضمانتنامه بررسي مي نمايند و پس از مدت مذكور چنانچه پروژه واجد شرايط باشد نسبت به ثبت آن و اعلام به متقاضي و ارسال فرم پرسشنامه تكميلي اقدام خواهند نمود.

همكاري با ساير شركتهاي بيمه اعتبار صادراتي بين المللي

صندوق ضمانت صادرات ايران بمنظور همكاري در زمينه بيمه اتكايي، بيمه مشترك ، آموزش ، تبادل اطلاعات و تجربه فني، اعتبار سنجي از وارد كنندگان و بازيافت خسارت تاكنون با شركتهاي بيمه اعتبار صادراتي زير موافقتنامه همكاري امضاء نموده است :

تركيه Turk EXIM Bank

جمهوري خلق چين SINOSURE

هندوستان ECGC

لهستان KUKE

كره جنوبي KEIC

بلغارستان BAEZ

بلاروس EXIMGARANT

ازبكستان UZBEKINVEST

آذربايجان AZER ASIA

شرکت اسلامي بيمه سرمايه گذاري و اعتبار صادراتي تايلند

ECGA عمان

تونس COTUNACE

عربستان سعودی SFD

عربستان سعودی SEP

كروواسي HBOR

فدراسيون روسيه INGOSSTRAKH

مغرب SMAEX

سريلانكا SLECIC

فيليپين PHILEXIM

اندونزي ASEI

اوكراين LEMMA

الجزاير CAGEX

كويت (موسسه چند جانبه اعراب) IAIGC

قزاقستان KECIC

اردن JLGC

آفريقاي جنوبي ECIC

صربستان و مونته نگرو SMECA

اسلواكي EXIMBANKA SR

شركت بيمه تجاري آفريقا ATI

عراق TBI

روماني EXIMR

مالزي EXIMbank of Malaysia

ایران در میگا

در 5 فوریه 1998(17 بهمن 1376) تقاضای عضویت ایران در میگا را جناب آقای دکتر «نمازی» وزیر وقت امور اقتصادی و دارایی به این مؤسسه ارسال كرد که این تقاضانامه را در 6 آوریل 1998 میگا پذیرفت.

در 5 مارس 2002 (14 اسفند 1380) معاهده میگا را جناب آقای دکتر «خزاعی» به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی ایران امضا كرد.

در ششم مهر ماه 1381 معاهده عضویت به تصویب هیئت وزیران رسید که این مصوبه در تاریخ 25 خرداد 1382 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسيد.

در چهارم تیر ماه 1383 و پس از تصویب الحاق به این معاهده از سوی شورای نگهبان، جمهوری اسلامی ایران به طور رسمي عضو این مؤسسه شد.

در حال حاضر, جناب آقای دکتر «داوود دانش جعفریِ, وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی نماینده (GOVERNOR) ایران و جناب آقای دکتر «خزاعی», معاون محترم وزیر و رئیس سازمان سرمایه گذاری و کمک های اقتصادی و فنی ایران نماینده جانشین (ALTERNATE) در میگا هستند.

سهم ایران در میگا

سهم الشرکه همه اعضا با توجه به میزان سهام در بانک IBRD تعیین می شود و به این ترتیب کل سهام ایران در میگا 17 میلیون و 9500 هزار و 380 هزار دلار امریکاست که در مجموع 1659 سهم را شامل می شود.

از این میزان 5/7% به صورت ارزی و 5/2% به صورت ریالی به حساب میگا واریز شده است. 10% نیز به صورت سفته ارزی نزد میگا هست و80% باقيمانده به صورت عندالمطالبه (قبول تعهد پرداخت) است.
از نظر تعداد حق رأی, ایران با در اختیار داشتن 1836 حق رأی, بیست و یکمین کشور در این مؤسسه است که این میزان 96/0% از کل تعداد حق رأی ( 197هزار و49 رای) میگا را شامل می شود.

طرح‎های تضمین‎شده:

در حال حاضر, میگا دو طرح را در ایران در پوشش بیمه خطرهاي)ریسک‌های) سیاسی قرار داده است. طرح «پتروشیمی مهر» با مشارکت شرکت های Itochu از ژاپن و CCC و NPPC از تایلند به صورت طرف خارجی و شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران (NPC) در منطقه عسلویه به صورت اولین طرح تضمین‎شده در ایران از جانب میگا، با هدف تولید پلی اتيلن سنگین در حال اجراست.

این طرح 344 میلیون دلاری پس از تأیید رئیس کل محترم سازمان سرمایه گذاری از طرف دولت ایران در دهم خرداد ماه 1384, به تصویب هیئت مدیران اجرایی بانک جهانی رسید و میگا 122 میلیون دلار سهم طرفین خارجی را برای خطرهاي (ریسک های) نقض قرارداد و جنگ و آشوب های داخلی تضمین کرد. این طرح در قبال اين خطرها به مدت 15 سال تضمین شده است.

طرح «گونی بافی و بسته بندی جسور» نیز به صورت دومین طرح پس از تأیید رئیس کل سازمان سرمایه گذاری را در 25 تیر ماه 83 میگا تضمین كرد. این شرکت در شهرک سرمایه گذاری خارجی آذربایجان شرقی و در اسفند ماه 1382 تأسیس شده است. این شرکت مجوز سرمایه گذاری در ایران را نیز در قالب FIPPA دریافت کرده است. میزان تضمین مورد درخواست این شرکت 5 میلیون و 710 هزار دلار برای خطرهاي انتقال و تبدیل ارز، مصادره و جنگ و شورش های داخلی است. مدت تضمین این طرح در قبال اين خطرها 10 سال است.