سرمقاله/ ساده که داستان را بخواهیم بگوییم ؛ ماجرا از این قرار است که گویا یک شرکت”توانمند” برای سرعت بخشیدن به توزیع سبدکالا به شکل اختصاصی اقدام به واردات نهاده های دامی به کشور کرد.

این موضوع صدای احمد توکلی ، نماینده مردم تهران را در مجلس درآورد که این واردات انحصاری ایجاد رانت می کند و وزیر صنعت، معدن و تجارت پس از توضیحات برای شفاف سازی موضوع انحصار این شرکت در واردات، که توضیح آن را حتما در جراید مطالعه کرده اید، گفت: فرصت برابر برای همه واردکنندگان مهیاست.

برخلاف تصور، نه تنها اقدام شرکت واردکننده موجب بهره برداری از رانت نگردیده است، این شرکت با قبول ریسک و مسئولیت خود و بدون تخصیص ارز، کالا را وارد کشور کرده و سپس در فاصله زمانی ۳ تا ۶ ماه با نوع ارزی که در اختیار بانک مرکزی است نسبت به تخصیص و دریافت ارز کالای وارد شده اقدام خواهد کرد که با اجرای این توافق از پرداخت وجه هنگفت دموراژ به شرکتهای خارجی نیز جلوگیری می شود. وی همچنین با اشاره به ضرورت تعمیم و تسری این شرایط و برخورداری وضعیت یکسان برای کلیه واردکنندگان و سایر اشخاص و پرهیز از هرگونه امتیاز و تبعیض یادآور شد: مراتب طی دستورالعمل کتبی به سازمان توسعه تجارت که نقطه آغازین عملیات واردات کالاها و نهاده های دامی به کشور است ابلاغ و مراتب به طور جامع، اطلاع سانی شد. وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به ضرورت این اقدام افزود: براساس این دستورالعمل، تمام واردکنندگانی که تمایل و داوطلب به انجام چنین رویه مشابهی همانند شرکت یادشده هستند می توانند به معاونت ارزی بانک مرکزی مراجعه و پس از تعهد لازم اقدامات معمول از این امکان استفاده کنند.

اما آنچه ذهن را در این میان مشغول می کند آیا اگر یک شرکت خاص این توانایی ارزی خاص را در کشور پیدا می کند جای سوال وجود ندارد؟ چه اتفاقی در اقتصاد کشور رخ می دهد که یک شرکت این امکان را پیدا می کند؟ اگر آن شرکت خاص موجب ایجاد رانت نشده است یا برعکس از هیچ رانت خاصی برای این نوع واردات بهره نبرده است چرا نامش از زبان مسئولان برده نمی شود؟ مگر نه اینکه باید مورد تقدیر قرار بگیرد و چه تقدیری بالاتر از اینکه نام این شرکت از زبان مسئولان برده شود و بزرگترین سرمایه تبلیغاتی برای آن ایجاد می شود تا برای واردات در حوزه های دیگر نیز مشتاقانه قدم جلو بگذارد؟

هرچندوقت یک بار تیتر جذاب رسانه های اقتصادی فاش کردن نام ف.ق.م.خ.ن … به عنوان سلطان واردات” ……” است.

سوال بعدی اینکه آیا جمله فرصت برابر برای همه واردکنندگان مهیاست گزینه شوخی با اقتصاد است؟ آیا دستورالعمل کتبی وزارت خانه برای همه واردکنندگان در همه حوزه هاست یا تنها حوزه نهاده های دامی را شامل می شود؟

اگر گزینه برای دیگر حوزه ها هم تعمیم پیدا کند، شوخی دیگر این است که آیا وواردکننده ای هرچند متمول با یک خزانه ارزی شخصی جرات دارد ۵۰۰خودرو پورشه به مملکت وارد کند؟ یا برندهای معتبر لوازم خانگی؟ یا لاستیک یا شکر ؟…

چرا راه دور برویم و از کالاهای لوکس یا کاهای اساسی بگوییم، آیا واردکننده ای جرات دارد معتبرترین برند کاغذ آ۴ را از آسیای شرقی وارد مملکت کند یا از همین خودکارهایی که داخل هر سوپر مارکتی پیدا می شود؟ نه جرات پیدا نمی کند ، نام وارد کننده عمده کاغذ آ۴ در بازار ظهیرالاسلام لرزه بر تن فروشندگان می اندازد و نام وارد کننده خودکار چینی جدیدالورود ، لرزه بر اندام حجره داران بازار بین الحرمین در خیابان ۱۵ خرداد…

تحقیقات میدانی ۴ ماهه نگارنده در بازار کالاهای مصرفی تهران نشان می دهد، حتی اگر ده ها دستورالعمل دیگر هم از وزارتخانه خارج شود، سایه سنگین مافیای واردات کوچکترین کالاهای مصرفی تا لوکس ترین کالاها، چنان جدی بر بازار پهن شده است که حتی شما اگر یک خریدار عمده کالای مصرفی باشید، به شما حق خرید عمده هم نمی دهند چه برسد به واردات! پس دست از شوخی برابری فرصت ها برداریم و مافیای واردات را جدی بگیریم…

نفیسه آذرخش